Zapalenie błony naczyniowej u kotów wymaga naszej szczególnej uwagi. Jest to choroba często trudna w leczeniu i dająca wiele powikłań. U kotów częściej niż u psów mamy do czynienia z okulistycznymi objawami choroby ustrojowej, a nierzadko objawem tym jest właśnie zapalenie błony naczyniowej oka (łac. uveitis). Błona naczyniowa jest użytecznym wskaźnikiem, który nierzadko pomaga lekarzowi wykryć groźną dla życia zwierzęcia chorobę ogólną. Mimo podobnej patogenezy zapalenia u kotów i psów, koty wydają się bardziej odporne na ból i zaczynają przejawiać go dopiero w momencie gdy proces zapalny jest zaawansowany. Z tego powodu często trafiają do nas pacjenci z zapaleniem przewlekłym, co komplikuje terapię. Artykuł ten opisuje najczęstsze przyczyny zapalenia błony naczyniowej u kotów, jego charakterystyczne objawy, przebieg i leczenie.

Błona naczyniowa oka składa się z części przedniej i tylnej. Przednia część zbudowana jest z tęczówki i ciała rzęskowego. Tęczówka dzięki dwóm grupom mięśni kontroluje wielkość źrenicy. Ciało rzęskowe, leżące tuż za tęczówką, stanowi rusztowanie dla soczewki, wytwarza ciecz wodnistą oraz reguluje jej odpływ. Tęczówka z ciałem rzęskowym tworzą barierę krew–ciecz wodnista (która razem z barierą krew–siatkówka składa się na barierę krew–oko). Tylna część błony naczyniowej, zwana naczyniówką, odżywia siatkówkę. Ze względu na sąsiedztwo anatomiczne zapalenie tego odcinka błony naczyniowej bardzo łatwo doprowadza do zmian patologicznych siatkówki, często tragicznych w swoich skutkach dla wzroku.

Błona naczyniowa oka jest tkanką kompetentną immunologicznie i pod tym względem porównuje się ją do węzła chłonnego. Antygen z wnętrza oka może dostać się do krwiobiegu, przez co pobudza narządy limfatyczne do produkcji limfocytów, które migrują do wnętrza oka i tam produkują przeciwciała lub uruchamiają reakcje komórkowe rozpoczynające proces zapalny (3, 5).

Objawy

Żaden z objawów zapalenia błony naczyniowej nie jest patognomoniczny dla konkretnej jego przyczyny. Niezależnie od tego, czy przyczyna jest zewnątrz-, czy wewnątrzpochodna, objawy mogą być obustronne bądź dotyczyć tylko jednej gałki ocznej. Mogą one nie być jednakowo nasilone albo drugie oko może ulec zapaleniu jakiś czas później.

Nieswoistymi objawami zapalenia błony naczyniowej są: kurcz powiek, światłowstręt, bolesność, nadmierne łzawienie, obrzęk rogówki. Najczęstszą postacią tego zapalenia jest zapalenie przedniego odcinka (anterior uveitis). Do charakterystycznych obj...