Zwierzęta egzotyczne
Ochrona zdrowia ryb w oczkach wodnych – podstawowe informacje. Cz. II
lek. wet. Piotr Jan Korzeniowski
Oprócz czynników chorobotwórczych opisanych w części pierwszej (MW 6/2017), w codziennej praktyce możemy spotkać się z wieloma innymi organizmami wywołującymi zachorowania u ryb ozdobnych utrzymywanych w oczkach wodnych.
SUMMARY
Ornamental pond fish: basic health protection information. Part 2
Increasing popularity of ornamental pond fish brings new challenges for veterinarians specializing in ichthyopathology. The variety of species kept in ponds, the open nature of the tanks and mistakes made by animal caretakers often contribute to high prevalence of fish disease. Only early and proper diagnosis followed by appropriate action allows for effective treatment. That is why close cooperation of the doctor with the owner and conscientious execution of the recommendations by the caretakers is important. The first part of this article describes the most common viral, bacterial and fungal diseases, while the second part deals with other common pathogens affecting pond fish.
Key words: ornamental pond fish, diseases, diagnosis, treatment
Myksosporydiozy (Myxozoa)
Myksosporydiowce są reprezentowane przez bardzo dużą liczbę gatunków, wśród których są również takie, które atakują ryby utrzymywane w dekoracyjnych zbiornikach ogrodowych. Do najczęściej diagnozowanych należą Myxobolus encephalicus (atakujący układ nerwowy karpi), Myxobolus basilamellaris i Myxobolus dispar (atakujące skrzela), Sphaerospora renicola (zapalenia pęcherza pławnego i nerki), Sphaerospora auratus (wywołująca chorobę zwaną po angielsku renal dropsy of goldfish) oraz reprezentanci rodzajów Henneguya i Thelohanellus. Różnorodność objawów nie pozwala na pewne rozpoznanie bez zastosowania badań mikroskopowych bezpośrednich, histopatologicznych i PCR. W związku z różną predylekcją narządową mamy do czynienia z różnymi objawami klinicznymi – od zaburzeń neurologicznych, cyst tworzących się na płetwach i skrzelach, po powolne osłabienie ryb w przypadku zakażenia nerki. Obecnie brakuje skutecznych metod leczenia.
Kokcydiozy
Są stosunkowo rzadziej diagnozowane, na przykład przy badaniu błony śluzowej przewodu pokarmowego z innych wskazań. Często powodują niejednoznaczne objawy (spowolniony wzrost, osłabiony apetyt, ciągnący, nitkowaty, białawy kał), a dopiero przy zaostrzeniu inwazji w przypadku osłabienia ryb innymi czynnikami (na przykład pogorszenie warunków środowiskowych, nieprawidłowe żywienie) dochodzi do upadków (szczególnie osobników młodocianych). Do najczęściej spotykanych należą przedstawiciele rodzajów Eimeria i Goussia (atakujący karpie, karasie ozdobne, orfy). W przypadku rozpoznania kokcydiozy stosujemy sulfonamidy i toltrazuryl. Leczenie jest skuteczne, jeżeli ryby przyjmują jeszcze pokarm. Gdy zaprzestają żerowania, konieczne jest zastosowanie kąpieli leczniczych, ale są one mniej skuteczne niż podanie leków per os.
