Temat numeru: hematologia
Interpretacja wyników badań hematologicznych u koni
lek. wet. Agnieszka Turło
dr hab. Anna Cywińska
prof. dr hab. Anna Winnicka
dr n. wet. Magdalena Żmigrodzka
lek. wet. Alicja Miśkiewicz
Badanie hematologiczne jest podstawowym badaniem dodatkowym stosowanym w praktyce przez lekarzy weterynarii. U koni wykonywane jest nie tylko w diagnostyce konkretnych przypadków klinicznych, ale również rutynowo w ocenie zdrowia źrebiąt i koni sportowych oraz jako część badania przed kupnem-sprzedażą lub badania przedanestetycznego.
SUMMARY
Interpretation of basic hematological tests in horses
This article reviews the interpretation of basic hematological parameters commonly used by equine veterinary practitioners to support the diagnosis of clinical problems. Besides pathological conditions, the equine hemogram can be affected by many different factors, including individual variations (age, breed and level of fitness) and physiological responses (‘fight or flight’ reaction, exercise), but also by the conditions of sample collection, storage and analysis. All those variables must be considered by the practitioner in order to properly analyze the results of hematological tests and extract clinically important information.
Key words: hematology, horse
Istnieje wiele czynników wpływających na wyniki badania hematologicznego u koni. Należą do nich: różnice osobnicze (rasa, wiek, płeć, stopień wytrenowania – tab. I, II), zmiany fizjologiczne (wysiłek fizyczny) i patologiczne (choroby zakaźne i niezakaźne), a także technika pobierania i przechowywania materiału oraz jakość analizy laboratoryjnej.
Pobieranie i przechowywanie próbek krwi
Niewłaściwe warunki pobierania i przechowywania krwi do badania mogą doprowadzić do powstania tzw. błędów przedlaboratoryjnych, wpływających na wiarygodność wyniku.
Pobieranie krwi
Materiały
Sprzęt stosowany do pobierania krwi, niezależnie od jego rodzaju (zwykła igła i strzykawka lub system podciśnieniowy), musi być suchy i sterylny. Obecność wilgoci i zanieczyszczeń, takich jak np. kurz, może bowiem doprowadzić do hemolizy (rozpadu krwinek czerwonych). Probówka z antykoagulantem powinna być wypełniona do odpowiedniego poziomu, oznaczonego na etykiecie zewnętrznej. Zbyt duża ilość krwi może być przyczyną powstawania skrzepów, zbyt mała – hemolizy lub zniekształcenia erytrocytów. Zalecane antykoagulanty to wersenian dwupotasowy (EDTA-2K) albo heparyna. We krwi pobranej na cytrynian sodu parametry czerwonokrwinkowe mogą być fałszywie zaniżone (16). Cytrynian sodu jest antykoagulantem stosowanym głównie w badaniu układu krzepnięcia.
Przygotowanie pacjenta
Wpływ temperamentu. Nadmierne pobudzenie pacjenta podczas pobierania krwi może doprowadzić do skurczu śledziony spowodowanego wyrzutem katecholamin. U koni w spoczynku znaczny odsetek erytrocytów [nawet do 50% ich całkowitej liczby (7)] jest zatrz...
