Duże zwierzęta
Niedobory pokarmowe u koni. Cz. I
lek. wet. mgr inż. zoot. mgr biol. Adam Mirowski
Żywienie jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na stan zdrowia. Niepożądany jest zarówno niedobór, jak i nadmiar składników pokarmowych. Dużo koni jest obficie żywionych. Powszechnie stosuje się pasze o wysokiej koncentracji składników odżywczych i dodatki paszowe. Niedobory pokarmowe wciąż jednak występują i mogą mieć poważne konsekwencje.
SUMMARY
Nutritional deficiencies in horses. Part 1
Nutrition is one of the most important factors influencing health status. Inadequate feeding can have detrimental effects. Both nutritional deficiency and excess are undesirable. Abundant feeding is practiced by many horse owners. Concentrated feeds and feed additives are commonly used. However, nutritional deficiencies still occur and can lead to serious health consequences.
Key words: veterinary dietetics, animal nutrition, nutritional deficiency, horse
Niedobór składników pokarmowych w organizmie może wynikać ze zbyt niskiej ich zawartości w diecie, z obecności substancji zmniejszających dostępność biologiczną lub zaburzeń trawienia i wchłaniania. Przyczyną może być niedobór albo brak pokarmu, a także braki w uzębieniu, stres i choroby powodujące, że zwierzę nie je bądź je za mało.
Częstym objawem niedoborowego żywienia jest chudnięcie. U koni żyjących w środowisku naturalnym może dochodzić do sezonowych zmian kondycji i masy ciała. Konie Przewalskiego żyjące w Austrii w warunkach zbliżonych do naturalnych mogą zimą stracić prawie 20% masy ciała. Najchudsze są w kwietniu, po niedoborowym żywieniu w okresie zimy (12). Gdy zwierzę nie może pobrać odpowiednich ilości paszy, organizm czerpie energię z własnych rezerw. Mobilizacja zapasów tłuszczu powoduje wzrost stężenia wolnych kwasów tłuszczowych we krwi. Może do tego dojść w czasie krótkiej głodówki lub długotrwałego niedoboru pożywienia (1, 2). W jednej pracy kilkumiesięczny niedobór pokarmu spowodował u kuców szetlandzkich utratę średnio 18,4% masy ciała. Towarzyszyło temu pogorszenie kondycji o 2,2 punktu (w skali 5-punktowej) i wyższe stężenie wolnych kwasów tłuszczowych we krwi w porównaniu z osobnikami dobrze odżywionymi (2).
W przypadku niewystarczających zapasów tłuszczu, na przykład u koni aktywnych fizycznie, duże znaczenie ma katabolizm białka. W badaniach przeprowadzonych na takich koniach czterodniowa głodówka sprawiła, że schudły około 25 kg (18). Nawet krótka ...
Długotrwały niedobór pokarmu może doprowadzić do znacznego wychudzenia, a w najgorszym razie do śmierci. Wyniszczenie organizmu zmniejsza szansę na przeżycie. Można przytoczyć pracę, w której udokumentowano długotrwałe niedożywienie czterdziestu p...
