„Weterynaria po Dyplomie”, oferując swoim Czytelnikom najbardziej aktualne informacje, zamieszcza w tym numerze artykuł dr. Garreta Pachtingera podsumowujący nowe wytyczne dotyczące postępowania resuscytacyjnego u zwierząt. Zostały one przygotowane przez grupę naukowców w ramach kampanii RECOVER (ang. The Reassessment Campaign on Veterinary Resuscitation). Podjęła się ona niezwykle żmudnej pracy – postanowiła przejrzeć i ocenić z naukowego punktu widzenia wszystkie anglojęzyczne prace naukowe poświęcone 74 różnym zagadnieniom związanym z resuscytacją krążeniowo-oddechową (RKO) u psów i kotów. Efektem działań tej grupy jest publikacja 101 zaleceń dotyczących właściwego wykonywania podstawowych i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych oraz opieki po resuscytacji, z których doktor Pachtinger wybrał kilka informacji najistotniejszych z klinicznego punktu widzenia.

Do najczęstszych przyczyn zatrzymania akcji oddechowej i serca (CPA – ang. cardiopulmonary arrest) należą: niedotlenienie, hipotensja (spowodowana najczęściej ciężkim krwotokiem lub wstrząsem septycznym), urazy klatki piersiowej, zastosowanie leków do znieczulenia, ciężkie zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i elektrolitowej (przede wszystkim kwasica metaboliczna i hiperkaliemia, prowadzące do bradyarytmii), wzrost napięcia nerwu błędnego (np. w trakcie zabiegów chirurgicznych na terenie szyi lub gałki ocznej), zespół niewydolności wielonarządowej (ang. MODS – multiple organ dysfunction syndrome) oraz stan padaczkowy.^7,10 Szanse skutecznej resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) są największe, gdy zostanie ona przeprowadzona przez przygotowany (odpowiednio przeszkolony) zespół i podjęta natychmiast po rozpoznaniu CPA.⁹ Ponadto powodzenie RKO jest również większe w przypadkach gdy zwierzę ma założone dojście dożylne, jeszcze zanim dojdzie u niego do CPA.^5,8 Warto o tym pamiętać i rutynowo zakładać je u każdego zwierzęcia w stanie ciężkim, zwłaszcza jeśli w naszej ocenie należy liczyć się z nagłym pogorszeniem jego stanu. Współczynnik przeżycia jest też wyższy, gdy do zatrzymania krążenia dojdzie podczas znieczulenia (pacjenci znieczuleni są bowiem stale monitorowani, zaintubowani i mają już założone dojście dożylne).^5,9

W pracy analizującej 161 psów i 43 koty z CPA dowiedziono, że RKO ma mniejsze szanse powodzenia, jeśli powodem CPA jest krwotok, niedokrwistość, niedotlenienie, MODS, uraz mózgu, niemiarowość złośliwa lub reakcja anafilaktoidalna.5 W tym miejscu w...

Artykuł doktora Pachtingera jest świetnie napisany i jasno przedstawia najistotniejsze wytyczne dotyczące RKO. Dodałabym tylko do niego dość ważne zalecenie kampanii RECOVER, które mówi o tym, że jeżeli po wykonaniu podstawowych zabiegów resuscyta...