Parazytologia
Czy twoja wiedza na temat nużycy nie jest już trochę przestarzała?
Sarah J. Wooten
Być może warto uaktualnić nieco swoje wiadomości, ponieważ zdaniem dr Allison Kirby w ciągu ostatnich sześciu lat w temacie nużycy dużo się zmieniło.
Jak wiele zmieniło się w leczeniu nużycy od czasu opublikowania w czasopiśmie „Veterinary Dermatology” w 2011 r.1 wytycznych dotyczących praktycznych aspektów klinicznych tej choroby? Według Allison Kirby, DVM, DACVD – bardzo wiele.
Szczegóły dotyczące nużeńców
Nużeńce – roztocze zamieszkujące mieszki włosowe – uważane są za fizjologiczną mikrofaunę skóry psów. Za nadmierne namnażanie się nużeńców w obrębie mieszków włosowych, a tym samym za wystąpienie objawów nużycy, odpowiada defekt limfocytów T, będących jedną ze składowych skórnego układu immunologicznego.
Młodzieńcza postać nużycy rozwija się zazwyczaj u psów pomiędzy 3. a 18. miesiącem życia. W jej etiopatogenezie biorą najprawdopodobniej udział uwarunkowania genetyczne, na co wskazuje fakt wyraźnej predyspozycji do tej choroby u określonych ras. Wszelkie czynniki stresowe, takie jak nieprawidłowe odżywianie, znieczulenie ogólne lub ruja, mogą nasilać objawy młodzieńczej nużycy. Równoczesne występowanie u młodego psa pasożytów wewnętrznych znacząco utrudnia samodzielne zwalczenie choroby przez organizm.
O nużycy wieku dorosłego możemy mówić, jeżeli objawy choroby pojawią u zwierzęcia powyżej 4. roku życia. W takich przypadkach zawsze należy poszukiwać przyczyny podstawowej, odpowiedzialnej za wystąpienie u pacjenta stanu immunosupresji, w szczególności zespołu Cushinga, cukrzycy, niedoczynności tarczycy, przebytej lub trwającej chemioterapii albo procesu nowotworowego. Nużyca psów dorosłych bywa również stwierdzana u zwierząt leczonych glikokortykosteroidami, oklacytynibem i cyklosporyną.
Zdaniem dr Kirby, mimo że w połowie przypadków uogólnionej nużycy wieku dorosłego nie udaje się znaleźć pierwotnej przyczyny choroby, w tej grupie pacjentów zawsze (z wyjątkiem sytuacji, kiedy wiadomo, że zwierzę otrzymuje leki immunosupresyjne, np. glikokortykosteroidy) warto wykonać przesiewowe badania diagnostyczne, mające na celu wykluczenie stanu immunosupresji.
Morfologia nużeńców
Wyróżnia się trzy postaci nużeńców – nużeńca psiego (Demodex canis), Demodex cornei – postać o krótkim ciele (uważaną przez niektórych autorów za odmianę nużeńca psiego), oraz Demodex injai, odznaczającego się długim ciałem, częściej występującego w obszarze skóry grzbietu. Wyniki najnowszych badań sugerują, że wszystkie trzy wymienione roztocze mogą stanowić różne odmiany tego samego gatunku. Poza sferą rozważań akademickich kliniczne podejście do zmian chorobowych wywoływanych przez poszczególne postaci nużeńców jest takie samo.
