Duże zwierzęta
Przypadek operacyjnego leczenia ciąży rzekomej u kozy
dr n. wet. Katarzyna Siewruk1
dr hab. n. med. Barbara Lisowska2
dr Ricardo Faundez1
dr n. wet. Bartosz Pawliński1
prof. dr hab. Zdzisław Gajewski1
Ciąża rzekoma jest główną przyczyną braku występowania objawów rujowych u kóz podczas sezonu rozrodczego. Na jajniku można wówczas stwierdzić przetrwałe ciałko żółte pomimo braku żywego płodu rozwijającego się w macicy. Wiodącym objawem ciąży rzekomej jest wodomacicze (hydrometra). Jest to postępujące gromadzenie się przezroczystego płynu w macicy. U kóz główną metodą stosowaną w diagnostyce ciąży rzekomej jest badanie ultrasonograficzne. Leczenie farmakologiczne polega na podaniu pojedynczej dawki prostaglandyny PGF2α, dodatkowo też oksytocyny, niemniej jednak ciąża rzekoma wykazuje tendencje do nawrotów i wówczas należy rozważyć leczenie operacyjne.
SUMMARY
Surgical treatment of pseudopregnancy in goat – case report
Pseudopregnancy is the main cause of anestrus in dairy goats during the breeding season. It is characterized by the persistence of a corpus luteum in the absence of a (viable) conceptus in the uterus. Hydrometra (accumulation of fluid in the uterus) is the primary clinical feature of pseudopregnancy. Diagnosis is based on the appreciation of anestrus and ultrasonographic demonstration. Treatment is with a single dose of prostaglandin F2 alpha or oxytocin. Hydrometra may recur after treatment and surgical treatment has to be considered in such cases.
Key words: hydrometra, pseudopregnancy, goat, treatment, surgery
Charakterystyka rozrodu kóz
Obecnie w Polsce utrzymuje się około 130 tysięcy kóz, w zdecydowanej większości o mlecznym kierunku użytkowania. Produkcja mięsa koziego ma w Polsce marginalne znaczenie. Kozy coraz częściej utrzymywane są jako zwierzęta towarzyszące, zwłaszcza w popularnych ostatnio gospodarstwach agroturystycznych, dlatego też do lekarzy weterynarii trafiają kozy z chorobami, których sposób leczenia może być odmienny niż w przypadku zwierząt pochodzących z gospodarstw produkcyjnych (ryc. 1).
Koza osiąga dojrzałość płciową stosunkowo wcześnie, a mianowicie już w wieku 5-7 miesięcy. Jeżeli jej kondycja jest prawidłowa, a masa ciała waha się pomiędzy 30 a 35 kg, co świadczy o osiągnięciu dojrzałości hodowlanej, wówczas można zwierzę przeznaczyć do rozpłodu w pierwszym roku jego życia. Nie jest to jednak powszechnie praktykowane.
Kozy są zwierzętami sezonowo poliestralnymi. Ruje (estrus, grzanie się, bekanie, parkot) u kóz występują sezonowo, z reguły w okresie jesiennym, od końca sierpnia do listopada, co jest podyktowane skracaniem się dnia świetlnego. Większość kóz od m...
Ciąża u kóz trwa od 147 do 153 dni. Najpewniejszym dowodem na istnienie ciąży jest brak objawów rui w następnym cyklu po kryciu. W pierwszych miesiącach ciąży (od pierwszego do trzeciego miesiąca) przyrost masy płodu jest niewielki, natomiast jego...