Choroby zakaźne Owce

Choroba Morela owiec

14/03/2018

W profilaktyce swoistej można stosować autoszczepionkę. Stosowanie autoszczepionek obniża częstotliwość występowania objawów klinicznych o mniej więcej 15%. Nadal brak komercyjnej szczepionki. Szczepionki eksperymentalne przynoszą zachęcające wyniki. S. aureus subsp. anaerobius zabity formaliną powoduje jako szczepionka obniżenie zachorowalności młodych jagniąt o mniej więcej 65%, przy czym u jagniąt, które zachorowały, pomimo szczepienia ropnie podskórne są małe. Szczepionkę zawierającą pełną hodowlę zarazka zabitego formaliną cechowała w badaniach eksperymentalnych i terenowych 96,4-procentowa skuteczność po trzykrotnym stosowaniu: dwukrotnie w odstępie 2 tygodni (pierwsza dawka 1,0, druga 0,5 ml), trzecia dawka po miesiącu (1200 komórek). Potomstwo pochodzące od szczepionych matek było odporne przez 20 tygodni. W miejscu iniekcji pojawia się przejściowy obrzęk. Szczepienie nie wpływa na płodność i nie powoduje ronień. Podanie łącznie ze szczepionką w iniekcji siarczanu cynku przedłuża czas trwania odporności do 36 tygodni. Szczepienie owiec w odstępach 6-miesięcznych chroniło przez zachorowaniem (9).

Miejscowe leczenie przyczynowe polega na wprowadzeniu do przetoki ropni antybiotyku lub środka odkażającego, np. preparatów zawierających jod. Ogólne leczenie antybiotykami nie przynosi zazwyczaj zadowalających efektów, ponieważ ropnie są otorbione, co utrudnia penetrację antybiotyku do wnętrza ropnia.

Ryc. 1 – G. Wocial-Ziętek, ryc. 2 – A. Borkowski, ryc. 3 – J. Kaba

PIŚMIENNICTWO

1. Bejmócy E., Fazekas B., Tanyi J.: An outbreak of Morel’s disease (a contagious sheep disease accompanied by abscess formation) in Hungary. Acta Vet. Hung. 32, 9-13, 1984. – 2. Brakstad O., Aasbakk K., Maeland J.: Detection of Staphylococcus aureus by polymerase chain reaction amplification of the nuc gene. J. Clin. Microbiol. 30, 1654-1660, 1992. – 3. El Sanousi S.M., Hamad A.A., Gameel A.A.: Abscess disease in goats in the Sudan. Rev. Élev. Méd. Vét. Pays Trop. 42, 379-382, 1989. – 4. Fuente de la R., Cid D., Sanz R., Ruiz-Santa-Quiteria J.A.: An outbreak of abscess disease associated with shearing. Small Ruminant Res. 26, 283-286, 1997. – 5. Fuente de la R., Suárez G., Schleifer K.H.: Staphylococcus aureus subsp. anaerobius subsp. nov., the causal agent of abscess disease of sheep. Int. J. Syst. Bacteriol. 35, 99-102, 1985. – 6. Fuente de la R., Suárez G.: Respiratory deficient Staphylococcus aureus as the aetiological agent of “abscess disease”. J. Vet. Med. B 32, 397-406, 1985. – 7. Jubert L.: Étude bacteriologique et systematique de Micrococcus abscedens ovis (Morel 1911). Annls. Inst. Pasteur 43, 215-218, 1958. – 8. Luijendijk A., Belkum A., Verbrough H., Kluytmas J.: Comparison of five tests for identification of Staphylococcus aureus from clinical isolates. Clin. Microbiol. 34, 2267-2269, 1996. – 9. Mahmoud O., Harpun E., Omer O.: The effect of zinc injection on the duration of protection against abscess diseases in vaccinated ewes. Res. J. Vet. Sci. 2, 10-13, 2009. – 10. Mǿller K., Agerholm J.S., Ahrens P., Jensen N.E., Nielsen T.K.: Abscess disease, caseous lymphadenitis and pulmonary adenomatosis in imported sheep. J. Vet. Med. B. Infect. Dis. Vet. Publ. Health 47, 55-62, 2000.

11. Sanz R., Marin I., Orden J., Diez R., Silhadi K., Amils R., Fuente de la R.: Catalase deficiency in Staphylococcus ureus subsp. anaerobius is associated with natural loss-of-function mutations within the structural gene. Microbiol. 146, 465-475, 2000. – 12. Szaluś-Jordanow O.: Występowanie, obraz kliniczny i anatomopatologiczny choroby Morela u kóz w Polsce oraz właściwości izolowanych szczepów Staphylococcus aureus subsp. anaerobius. Praca Dokt. SGGW, Warszawa 2010. – 13. Tejeder F., Quiteria J., Ruperez C, de la Fuente R.: New epidemiological aspects of abscess disease. Av. Aliment Mejra Anim. 31, 251-252, 1991.