Chociaż odoskrzelowe zapalenie płuc jest dobrze znaną jednostką chorobową, liczba publikacji omawiających epidemiologię, patogenezę, obraz kliniczny i diagnostykę zakażeń wywołanych niektórymi specyficznymi patogenami jest ograniczona. Przyczyną odoskrzelowych zapaleń płuc u psów mogą być różne drobnoustroje. Jednym z nich jest Bordetella bronchiseptica, do tej pory znana jako jeden z czynników powodujących u psów zakaźne zapalenie tchawicy i oskrzeli. Chociaż identyfikacja czynnika etiologicznego nie zawsze jest niezbędna do rozpoznania zakażeń układu oddechowego, często bywa przydatna w ustaleniu właściwego leczenia. W pierwszej części tego artykułu omówiono niektóre aspekty epidemiologii, ogólną charakterystykę kliniczną i diagnostykę zapalenia płuc wywoływanego przez B. bronchiseptica.

Wstęp

Czytając opracowania dotyczące rozmaitych chorób, często zastanawiamy się nad wagą opisywanego problemu. Według różnych danych zapadalność psów na choroby układu oddechowego szacuje się na 3-5%. Choroby te są przyczyną około 1% wszystkich zejść śmiertelnych tych zwierząt (1, 11, 14). Trudno określić, jaki odsetek wśród analizowanych przypadków stanowią zakażenia układu oddechowego. Najcięższy przebieg i najgorsze rokowanie mają zakażenia dolnych dróg oddechowych. Wśród czynników etiologicznych zapaleń płuc najistotniejszą rolę nadal odgrywają bakterie (17, 21). Najczęściej infekcja bakteryjna jest wtórna do zakażenia wirusowego. Choroba przebiega wówczas pod postacią odoskrzelowego zapalenia płuc. Jeszcze w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, przed erą powszechnego stosowania sulfonamidów i antybiotyków w weterynarii, rokowanie w zapaleniu płuc u psów było raczej niepomyślne (3). Z dostępnych danych wynika, że sytuacja uległa znacznej poprawie i zapalenie płuc jest u psów przyczyną tylko około 0,1-0,3% przypadków śmierci (1, 8, 10, 11). Przedstawione wskaźniki zapadalności i śmiertelności zwierząt nie odbiegają dalece od statystyk notowanych w przypadkach pozaszpitalnych zapaleń płuc u ludzi. Nie najgorsze statystyki nie powinny jednak usypiać naszej czujności. Warto więc dokonać rewizji naszej wiedzy o zapaleniu płuc, możliwościach jego leczenia i zapobiegania.

Istota odoskrzelowego zapalenia płuc

Czy w XXI wieku omawianie zapalenia płuc i posługiwanie się przy tym terminologią zaproponowaną przez Rokitansky’ego jeszcze w XIX wieku nie jest niezręcznością? Pojęcie „odoskrzelowe zapalenie płuc” (bronchopneumonia) jest jak najbardziej aktualn...