XX Kongres Akademii po Dyplomie Weterynaria Kraków już 20-21 września! | Sprawdź program >
Duże zwierzęta
Listerioza u bydła – niebezpieczeństwo nie tylko dla zwierząt?
Emeryt. prof. A. David Weaver, B.Sc.,
dr. med. Vet., Ph.D., F.R.C.V.S., Dr. h.c. (SGGW)
Listerioza krów wywoływana jest przez Listeria monocytogenes – powszechnie spotykaną w glebie, szeroko rozprzestrzenioną w środowisku bakterię niewytwarzającą przetrwalników. Występuje pod postacią trzech różnych chorób ogólnoustrojowych – zwykle śmiertelnej postaci wrodzonej lub posocznicowej, postaci późniejszej, na ogół związanej z objawami ze strony ośrodkowego układu nerwowego i rzadziej występującymi zaburzeniami rozrodu, oraz opisanego niedawno zapalenia tęczówki i ciała rzęskowego. U bydła choroba najczęściej rozwija się na skutek zjedzenia skażonej kiszonki zakiszanej w dużych belach. Wczesne rozpoznanie charakterystycznych i zwykle asymetrycznych objawów neurologicznych oraz właściwie dobrana antybiotykoterapia mogą przyczynić się do zmniejszenia współczynnika śmiertelności do poniżej 50%. Bakteria stanowi również zagrożenie dla zdrowia człowieka, ale stwierdzenie jej rozpowszechnienia oraz rozpoznawanie choroby u ludzi stwarzają problemy. Istnieją też wątpliwości, czy bakteria jest niszczona podczas pasteryzacji mleka.
Summary
Bovine listeriosis – not only a hazard to animals?
Bovine listeriosis, caused by Listeria monocytogenes, a ubiquitous spore-forming soil organism widely distributed in the environment, causes three distinct systemic syndromes: a calfhood or visceral form which is often fatal, and later a form commonly causing CNS signs and less often reproductive disorders, and a recently recognised iridocyclitis. In cattle the disease is often associated with ingestion of contaminated “big bale” silage. Early recognition of the diagnostic and usually unilateral CNS signs and prompt therapy with antibiotics can increase the recovery rate to about 50%. The organism is also a human health hazard, but its incidence and diagnosis can present problems, and the destruction of the organism in milk by pasteurisation is disputed.
Key words: listeriosis, ruminants, zoonosis
Wstęp
Listerioza jest zoonozą występującą u wszystkich przeżuwaczy, u ptaków i ludzi. Zwykle przyczyną choroby jest Listeria monocytogenes – Gram-dodatni drobnoustrój, u niektórych przeżuwaczy stwierdzano jednak także zakażenie L. ivanovii.
L. monocytogenes to powszechnie występujący środowiskowy zarazek oportunistyczny, spotykany w ściekach, wodzie, kiszonkach i innych paszach. Jest to wyjątkowo oporna, choć niewytwarzająca przetrwalników ziarniako-pałeczka. Dotychczas opisano kilka...
W przypadku bydła L. monocytogenes powoduje posocznicę u młodych cieląt, a u starszych zwierząt (od 6 miesięcy do trzech lat) zapalenie opon mózgowych lub zaburzenia rozrodu (ronienia, martwe urodzenia, śmiertelność noworodków) oraz choroby OUN. P...
