Duże zwierzęta
Gamma-herpeswirusy i choroba układu oddechowego koni
Elizabeth Davis, DVM, PhD, DACVIM
U koniowatych może dochodzić do zakażenia jednym lub kilkoma z dziewięciu typów herpeswirusów (1, 2). Zakażenie może mieć postać pierwotnej choroby wirusowej lub też nawrotu w czasie immunosupresji. Herpeswirusy koni należą do różnych podrodzin, co sprawia, że lekarz weterynarii ma do czynienia z rozmaitymi postaciami klinicznymi i wyzwaniami terapeutycznymi.
Summary
Gamma herpesviruses and equine respiratory disease
Equids may be infected with one or more of nine separate herpesviruses. Horses may contract disease as a primary viral infection or subsequent to viral recrudescence following immune suppression. Among the herpesviruses, two familial classifications exist, which can result in the clinician dealing with varied presentations and clinical challenges.
Key words: horse, herpesvirus, respiratory disease, equine multinodular pulmonary fibrosis (EMPF)
Alfa-herpeswirusy (EHV-1 i EHV-4) są znane z szybkiej replikacji i towarzyszącej jej reakcji zapalnej, która może być umiarkowanie ciężka podczas ostrego (pierwotnego) zakażenia. Natomiast w przypadku gamma-herpeswirusów (EHV-2 i EHV-5) nadal nie do końca określono, jaką rolę chorobotwórczą odgrywają, jakie są skutki wywoływanego przez nie zakażenia oraz jakie powodują objawy kliniczne. W ostatnim czasie jednak wykazano, że gamma-herpeswirusy są związane z występowaniem zakaźnych chorób układu oddechowego u koniowatych. Wspólną cechą zakażeń różnymi typami herpeswirusów koni jest indukowanie zakażeń latentnych w leukocytach oraz zwojach nerwowych po zakażeniu pierwotnym. Do pojawienia się klinicznej postaci choroby może dochodzić przez całe życie zwierzęcia i jest ona spowodowana upośledzeniem odporności wywołanym stresem, inną chorobą, stosowaniem chemioterapeutyków o właściwościach immunosupresyjnych lub wszelkimi innymi czynnikami upośledzającymi odporność.
Herpeswirus koni typ 2 (EHV-2)
Herpeswirus koni typ 2 (EHV-2) występuje powszechnie w populacji koni, choć znaczenie tego wirusa jako pierwotnego zarazka układu oddechowego koni nadal nie zostało w pełni wyjaśnione. Objawy kliniczne i zaburzenia, które są wiązane z zakażeniem wirusem EHV-2, mają postać zapalenia płuc, rogówki i spojówek, gorączki, zapalenia gardła, pogorszenia apetytu, immunosupresji, chłoniaka i powiększenia węzłów chłonnych (3, 4). Herpeswirus koni typ 2 został wykryty w krążących leukocytach, wydzielinie oraz wymazach z jamy nosowej, nerkach, szpiku kostnym, śledzionie oraz układzie rozrodczym i tkankach oka (2, 5, 6). Ponadto obecność EHV-2 wykryto w tkankach limfatycznej i nerwowej, pobranych od naturalnie zakażonych koni.