Duże zwierzęta
Zakażenia beztlenowcowe u świń. Cz. I. Zakażenia Clostridium perfringens typu C. Zakaźne martwicowe zapalenie jelit prosiąt osesków
dr n. wet. Łukasz Sebastian Jarosz1
prof. dr hab. Zbigniew Grądzki1
lek. wet. Marcin Kalinowski1
dr n. wet. Anna Śmiech2
Michał Kondracki3
Choroby przewodu pokarmowego świń są w skali światowej jednym z głównych problemów, z którymi stykają się hodowcy. Typowym przykładem są zakażenia jelitowe przebiegające z objawami biegunki, wśród których można wyróżnić choroby o etiologii bakteryjnej, takie jak dyzenteria, adenomatoza, kolibakterioza, salmonelloza, oraz zakażenia wirusowe, wywoływane przez rotawirusy i koronawirusy, a także zespoły chorobowe o etiologii wieloczynnikowej. Infekcje takie z reguły trudno poddają się leczeniu i przyczyniają się do znacznych strat ekonomicznych, obniżających rentowność ferm.
Summary
Anaerobic infections in pigs. Part 1. Clostridium perfringens type C infections. Necrotic enteritis of suckling piglets
Diarrheic diseases of the neonatal period are a serious problem in intensive pig production. One of the most common disorders of this type is necrotic enteritis in suckling piglets caused by Clostridium perfringens type C. These infections mainly occur in young piglets during the first 7 days of life, although the chronic form of the disease can also occur later on, i.e. between 2-4 weeks of life as well as in older pigs. The economic consequences of C. perfringens infection are associated with high mortality rates, low weight at weaning, cachexia and the presence of additional infections caused by conditionally pathogenic microorganisms. Early diagnosis facilitates a rational approach serving to reduce losses in animal production and prevent future anaerobic infections.
Key words: Clostridium perfringens type C, enteric infection, necrotic enteritis, pigs
W chlewniach średnio- i drobnotowarowych, obok wspomnianych typowych zakażeń bakteryjnych, często niedocenianym problemem są infekcje beztlenowcowe, wywoływane przez drobnoustroje z rodzaju Clostridium. Dotychczas opisano około 150 gatunków tych bakterii, izolowanych od ludzi, różnych gatunków zwierząt oraz z paszy i środowiska hodowlanego (6, 11). Zakres ich chorobotwórczego oddziaływania u świń jest bardzo szeroki. W grupie zakażeń beztlenowcowych u tego gatunku zwierząt wyróżnia się m.in. zakaźne martwicowe zapalenie jelit prosiąt noworodków wywoływane przez C. perfringens typu C, zapalenie jelit u prosiąt ssących na tle C. perfringens typu A i C, zapalenie jelit prosiąt ssących i warchlaków powodowane przez C. difficile (C. difficile-associated disease – CDAD), nagłą śmierć tuczników i loch wywoływaną przez C. novyi, obrzęk złośliwy i zapalenie tkanki łącznej wywoływane przez C. septicum, zgorzel gazową na tle C. perfringens typu A, „blackleg” powodowaną przez C. chauvoei, tężec wywoływany przez C. tetani oraz botulizm powodowany przez C. botulinum (5, 13, 15, 16, 18, 24, 27).
