Gołębie
Paramyksowiroza gołębi – aktualny stan wiedzy
mgr Daria Pestka
dr n. wet. Tomasz Stenzel
dr n. wet. Bartłomiej Tykałowski
lek. wet. Marcin Śmiałek
prof. dr hab. Andrzej Koncicki
Choroba Newcastle, inaczej rzekomy pomór drobiu, u gołębi nazywana jest paramyksowirozą i wywoływana jest przez antygenowy „wariant gołębi” ptasiego paramyksowirusa serotypu 1 (PPMV-1). Jest to choroba wysoce zaraźliwa, powodująca niekiedy 100% śmiertelność. Paramyksowiroza jest chorobą zwalczaną z urzędu. Jednak pojawiające się coraz to nowe ogniska tej choroby, między innymi w Europie (w latach 2000-2009 z 27 krajów UE tylko cztery nie zgłaszały zakażeń), pokazują, że zwalczanie paramyksowirozy jest mało efektywne. Niniejszy artykuł ma za zadanie rozwiać wątpliwości dotyczące m.in. postępowania w przypadku podejrzenia bądź wykrycia paramyksowirozy.
Summary
Pigeon paramyxovirosis – current state of knowledge
Newcastle disease in pigeons is called paramyxovirosis and is caused by an antigenic “pigeon variant” of the avian paramyxovirus type 1. It is a highly contagious disease, with mortality of up to 100%. Paramyxovirosis is subject to statutory control. However, the increasingly more frequent new outbreaks of pigeon paramyxovirosis, also in Europe (only 4 of the 27 UE countries did not report infections in the years 2000-2009), show that over the last 30 years PPMV-1 control has been inefficient. The aim of this paper is to resolve doubts concerning such issues as procedures to follow when PPMV-1 infection is suspected and when the disease is confirmed.
Key words: paramyxovirosis, pigeons, PPMV-1
Choroba Newcastle (ND) znajduje się na Liście A Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE) (24). Wywołujący ją paramyksowirus ptaków serotyp 1 (avian paramyxovirus type 1, APMV-1) wraz z jedenastoma innymi serotypami (APMV-2 do APMV-12) należy do rodzaju Avulavirus, podrodziny Paramyxovirinae, rodziny Paramyxoviriade (8, 11, 23, 28).
APMV-1 atakujący gołębie różni się od szczepów tego zarazka wykrywanych u drobiu. Wariant gołębi tego wirusa został sklasyfikowany do antygenowej grupy P (pigeon variants) oraz genetycznej grupy 4b i opisywany jest symbolem PPMV-1 (pigeon paramyxovirus type 1) (2, 5). Ostatnie badania dowodzą występowania w terenie nowego wariantu genetycznego PPMV-1. Doniesienia te potwierdza wykonana w laboratorium PIWet–PIB w Puławach analiza filogenetyczna PPMV-1 wyizolowanego od gołębia ozdobnego w Polsce (PPMV-1/Poland/H2/10). Badania wykazały, że chociaż wirus należy do antygenowej grupy P, wykazuje genetyczną przynależność do grupy 4a, która jest charakterystyczna dla APMV-1 izolowanych od drobiu (27). Na uwagę zasługuje fakt, że do tej samej grupy genetycznej (4a) należały również wirusy wyizolowane od sierpówek i gołębi wolno żyjących, które masowo padały w okresie od października 2010 roku do marca 2011 roku we Włoszech (10).
