W toku ewolucji u koni doszło do znacznego uścięgnienia wielu mięśni. Dzięki temu są one w stanie trwać w pozycji stojącej przez wiele godzin bez aktywnego udziału mięśni. Jest to związane z rozwiniętym do perfekcji tzw. aparatem ustaleniowym kończyn (ang. reciprocal apparatus, niem. Spannsagenmechanismus) oraz z wyjątkowym mechanizmem jego działania (ang. passive stay apparatus, niem. Fixationsmechanismus des Kniegelenks), będącymi cechą gatunkową tych zwierząt. Zagadnienie to nierozerwalnie wiąże się z problemem zadzierzgnięcia rzepki u koni.

U konia rozróżniamy trzy więzadła rzepki – boczne, pośrodkowe i przyśrodkowe (lig. patellae – laterale, intermedium et mediale). Tylko więzadło pośrodkowe jest anatomicznie uważane za ścięgno końcowe mięśnia czworogłowego uda (m. quadriceps femoris), pozostałe dwa są pochodnymi powięzi. Więzadło przyśrodkowe jest dłuższe i słabsze niż pozostałe (5, 7). U dorosłych koni jego szerokość wynosi około 6-10 mm, a u kuców szetlandzkich około 4 mm (5, 7).

Zadzierzgnięcie rzepki (pseudoluxatio s. strangulatio patellae) to stan patologiczny dotyczący stawu kolanowego (articulatio genus), a dokładniej stawu udowo-rzepkowego (art. femoropatellaris) konia. Charakteryzuje się zawieszeniem więzadła przyśrodkowego rzepki (lig. patellae mediale) wraz z chrząstką włóknistą przyrzepkową (fibrocartilago parapatellaris) na grzebieniu przyśrodkowym bloczka kości udowej (crista medialis trochlea ossis femoris). W tej sytuacji, w wyniku działania aparatu ustaleniowego, niemożliwe staje się zgięcie kończyny w stawie kolanowym. Staw stępu (art. tarsi) jest wyprostowany, a stawy palca (articulationes digitii) zgięte, z kończyną opartą na dogrzbietowej ścianie puszki rogowej kopyta. Kończyna jest odwiedziona do tyłu.

Czynnikami predysponującymi do wystąpienia zadzierzgnięcia rzepki są: słabo rozwinięta muskulatura (3, 4, 5, 7, 8), proste kątowanie kończyny (kąt udowo-piszczelowy wynoszący około 140°) (1, 4, 5, 7, 8, 9) oraz nieprawidłowy kształt puszki kopytow...