Choroby układu oddechowego koni stanowią ciągle aktualny problem w hodowli, zarówno w aspekcie klinicznym i terapeutycznym, jak i ekonomicznym (40). U podłoża tych chorób w większości przypadków leżą złożone interakcje pomiędzy czynnikami zakaźnymi, podatnością osobniczą zwierzęcia oraz warunkami środowiskowymi sprzyjającymi zakażeniom (28).

Górne drogi oddechowe z anatomicznego punktu widzenia są otwartymi wrotami łączącymi środowisko zewnętrzne i wewnątrzustrojowe. Dzięki temu stanowią najprostszą drogę wnikania do organizmu czynników szkodliwych. W życiu pozapłodowym układ oddechowy jest stale eksponowany na drobnoustroje zawarte we wdychanym powietrzu, takie jak wirusy, bakterie i grzyby, a także cząstki kurzu, pyłu, pyłki roślin i drażniące gazy (4, 39). W przypadku ekspozycji na zarazki bezwzględnie chorobotwórcze, cechujące się obecnością swoistych markerów zjadliwości, znaczenie czynników dodatkowych jest marginalne. Jednak w przypadku kontaktu zwierzęcia z drobnoustrojami mniej zjadliwymi, oprócz udziału czynnika zakaźnego znaczącą rolę w patogenezie choroby odgrywa podatność osobnicza oraz warunki środowiskowe (28).

Większość zakażeń układu oddechowego koni inicjowana jest przez wirusy wykazujące tropizm do pokrytych rzęskami komórek nabłonka oddechowego (13, 30, 50, 51, 52). Wnikaniu drobnoustrojów do komórek sprzyjają uszkodzenia mechaniczne i czynnościowe ...

Wśród czynników decydujących o osobniczej podatności na zakażenia układu oddechowego koni najważniejszą rolę odgrywa odporność zwierzęcia, wiek oraz współistniejące zakażenia i zaburzenia o podłożu niezakaźnym i immunologicznym (10, 31). Dojrzały ...