Dermatologia
Grzyby z rodzaju Alternaria – nowy skórny patogen?
dr hab. prof. nadzw. SGGW Bożena Dworecka-Kaszak
Grzyby z rodzaju Alternaria należą do workowców szeroko rozpowszechnionych w przyrodzie, chorobotwórczych głównie dla roślin. Około 20% szkód rolniczych jest wynikiem uszkodzenia roślin przez grzyby z tego rodzaju. Do rodzaju Alternaria należy ponad 300 gatunków rozkładających martwą materię organiczną i powszechnie występujących w środowisku. Mogą one stanowić również naturalny składnik bioty fizjologicznej skóry i błon śluzowych ssaków.
Summary
Alternaria fungi – a new skin pathogen?
Alternaria is a genus of ascomycete fungi known to be major plant pathogens. They are normal agents of decay and decomposition. The spores are airborne and found in the soil and water, as well as indoors and on objects. Alternaria fungi are also common allergens in mammals, causing hay fever or hypersensitivity reactions that sometimes lead to asthma. Equine cutaneous fungal granulomas have been previously reported from New Zealand, and are described in the veterinary literature from around the world, as a case of multiple cutaneous fungal granulomas caused by Alternaria spp. in a horse. The findings of a routine mycological investigation of horse skin scrapings in our laboratory raised a similar suspicion.
Key words: fungi, horses, skin
Zarodniki tych grzybów rozprzestrzeniają się drogą powietrzną i są obecne w dużej liczbie w środowisku zewnętrznym – w powietrzu, glebie i wodzie. Występują również w pomieszczeniach zamkniętych jako składnik np. kurzu. Ich maczugowate zarodniki bezpłciowe – fialospory – mogą występować pojedynczo lub tworzyć łańcuszki (6). Hodowane w laboratorium na podłożu Sabourauda, wyrastają już po kilku dniach inkubacji w temperaturze ok. 30°C, tworząc szarobrązowe lub oliwkowe, aksamitne kolonie (ryc. 1, 2).
Grzyby z rodzaju Alternaria są również jednym z najczęstszych alergenów u ludzi, powodującym między innymi katar sienny lub astmę. W takich przypadkach alergen stymuluje układ odpornościowy gospodarza do nadprodukcji immunoglobulin E (IgE), które wiążą się z mastocytami i bazofilami. Uwalniane mediatory zapalenia, np. histamina, odpowiadają za pojawianie się takich objawów jak obrzęk błony śluzowej nosa, zaczerwienienie spojówek, łzawienie, świąd skóry i zwiększona produkcja śluzu przez błony śluzowe. Inne alergeny obecne w powietrzu mogą dodatkowo nasilać objawy (katar sienny jako chorobę zdefiniował po raz pierwszy John Bostock w 1819 roku) (5, 6).