Trwa Wiosenna Promocja! Rabaty do -80% na publikacje i multimedia weterynaryjne. Skorzystaj z oferty >
Duże zwierzęta
Choroba białej linii u koni
dr n. wet. Jan Marczuk1
dr n. wet. Łukasz Kurek1
dr n. wet. Piotr Brodzki2
Choroba (zespół) białej linii (ang. white line disease – WLD, seedy toe, hoof-wall disease, yeast infection, Candida, onychomycosis) jest powszechnie występującym zespołem chorobowym u koni. Są to zaburzenia o nie do końca wyjaśnionej etiologii i patogenezie, swoim zasięgiem obejmujące puszkę kopytową (7, 8). Choroba nie dotyczy linii białej, lecz warstwy środkowej rogu puszki kopytowej. Procesem chorobowym objęty jest niepigmentowany róg warstwy środkowej.
Summary
White line disease in horses
White line disease is common in horses. The present paper discusses the etiology, clinical manifestations, methods of diagnosis and treatment of the disease. The importance of proper hoof care, environmental factors and nutrition in the prevention of disease is emphasised.
Key words: white line disease, equine, laminitis
W wyniku długotrwałego keratolitycznego procesu dochodzi do oddzielenia się warstwy środkowej rogu od warstwy wewnętrznej, tzw. listewkowej. Przyjmuje się, że zespół linii białej jest wtórnym procesem chorobowym, natomiast za pierwotną przyczynę choroby uznaje się przewlekłe zapalenie tworzywa kopytowego (laminitis chronica), niewłaściwą strukturę rogu oraz wszystkie procesy chorobowe prowadzące do rozluźnienia połączenia tworzywa z rogiem. Proces zaczyna się po stronie grzbietowej puszki kopytowej od strony podeszwy i postępuje poprzez ciągłość tkanek ku górze, natomiast prawie nigdy nie obejmuje okolicy koronki.
Choroba jest rozpowszechniona na całym świecie i występuje niezależnie od wieku, rasy lub płci, ale w literaturze brak szczegółowych danych na temat częstotliwości jej występowania. Według Kuwano i wsp. (4), z przebadanych 1781 koni sportowych chorobę białej linii zdiagnozowano u 204 (11,5%). Jednocześnie autorzy wykazali, że częstotliwość jej występowania wzrastała wraz z wiekiem koni i była niezależna od płci, a głębokość uszkodzeń rogu wynosiła od 20 do 30 mm. Choroba dotyka konie zarówno podkuwane, jak i niepodkuwane i może obejmować jedno lub kilka kopyt.
Przyczyna choroby
Zespół ten ma charakter polietiologiczny. Za pierwotną jego przyczynę uznaje się zakażenie bakteryjne i(lub) grzybicze, przy jednoczesnym szerokim udziale licznych czynników predysponujących (tab. I). Nie wykazano jednak istotnego bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego z każdym z wymienionych czynników.
Czynniki środowiskowe odgrywają jedną z decydujących ról w patogenezie zespołu. Nadmiernie wilgotne stanowiska w stajni lub otoczenie sprzyjają łatwiejszemu wnikaniu zarazków do kopyta. Wypasanie na podmokłych pastwiskach, wilgotna ściółka w stajn...
