Chociaż nie zawsze możliwe jest usunięcie alergenów z otoczenia koni, możemy próbować uniknąć reakcji immunologicznej na wyzwalające ją czynniki środowiska. Dokładne badanie i celowane leczenie mogą ułatwić życie konia cierpiącego z powodu świądu spowodowanego atopowym zapaleniem skóry.

Kwitnące rośliny na polach, tekstylia i skóry, siano oraz mnóstwo owadów – to tylko przykłady czynników powodujących świąd, jakich pełne jest otoczenie konia z krążącymi wokół niego szkodliwymi antygenami. Początkowa ekspozycja uczula układ odpornościowy konia na te substancje, które po zetknięciu się z organizmem mogą wywołać reakcję nadwrażliwości typu I, wyzwalającą kaskadę zapalną.^1,2 Typowa pokrzywka jest częścią życia konia z atopowym zapaleniem skóry i prawdopodobnie najbardziej dokuczliwym objawem alergicznej nadwrażliwości, znanej jako atopia.

„Występuje często nie tylko u koni, ale też u prawie wszystkich zwierząt, a także u ludzi” – powiedział Jeremy Redmond, DVM, MS, DACVIM, z Luisiana State University School of Veterinary Medicine, w czasie spotkania American Veterinary Medical Association Convention w Denver, Kolorado.

Mimo że atopia jest dobrze poznanym szlakiem układu immunologicznego konia, największe zainteresowanie wzbudza nadwrażliwość na ukąszenia owadów,^1,2 z typowymi strupami i bliznami na uszach. Podobnie jak astma u koni jest to reakcja typu I.

W nadwrażliwości typu II przeciwciała IgG i IgM uaktywniają się wobec własnych tkanek, powodując lizę komórek.^1,2 „Wyjaśniam to zawsze jako zjadanie samego siebie” – stwierdził dr Redmond. Do czynników wywołujących zalicza się ekspozycję na leki, co może prowadzić do niedokrwistości hemolitycznej na tle immunologicznym (IMHA), małopłytkowości i innych podobnych chorób.^1,2

W nadwrażliwości typu III powstają kompleksy immunologiczne, które odkładają się w ścianach naczyń krwionośnych, powodując zapalenie naczyń. Inaczej niż w trzech pozostałych typach, w których zaangażowane są przeciwciała, w nadwrażliwości typu IV biorą udział komórki T. W tym przypadku objawy rozwijają się powoli – w kontaktowym zapaleniu skóry od ekspozycji do pojawienia się objawów mogą upłynąć 24 godziny.¹

Wyjaśnienie zjawiska atopii

Po zetknięciu się z wdychanym lub mającym kontakt ze skórą alergenem komórki prezentujące antygen przekazują go do niedojrzałych pomocniczych komórek T. Gdy komórki te dojrzeją, uwalniają kilka typów interleukin (IL). Jedna z nich – IL-4, powoduje przemianę limfocytów B w komórki plazmatyczne, które wytwarzają przeciwciała IgE przeciwko antygenowi.^1,2