Badanie ultrasonograficzne nerek jest najważniejszą metodą diagnostyczną w ocenie chorób układu moczowego. Powinno być zawsze przeprowadzone w przypadku bólu w okolicy nerek, w zaburzeniu oddawania moczu, krwiomoczu lub bezmoczu, w zakażeniach dróg moczowych, w chorobach miąższowych nerek czy podejrzeniu kamicy nerkowej. Badanie to wykonuje się również podczas biopsji nerki i jest metodą pozwalającą na obserwowanie efektów leczenia w chorobach nerek. Jak każda metoda diagnostyczna ma wiele zalet, ale również wiele ograniczeń.

Zalety

Badanie ultrasonograficzne dostarcza informacji na temat morfologii nerek i ich unaczynienia. Wykrywa różne zmiany zarówno w obrębie miąższu, jak i miedniczek nerkowych. Umożliwia określenie stosunków anatomicznych z otaczającymi tkankami i narządami.

Ograniczenia

Metoda ta ma ograniczoną przydatność w rozpoznawaniu chorób moczowodów oraz małych zmian ogniskowych w nerkach. Nie daje możliwości wykluczenia kamicy nerek ani ustalenia dokładnej liczby kamieni. Jest również metodą niewystarczającą w ocenie stopnia zaawansowania chorób miąższu nerek, zarówno w przypadku wad wrodzonych, jak i nabytych chorób przewlekłych.

Prawidłowy obraz nerek

Nerki są parzystym narządem położonym poza jamą otrzewnej (zaotrzewnowo), po obu stronach kręgosłupa lędźwiowego. Każda z nerek zbudowana jest z części wewnętrznej, zwanej rdzeniem, oraz części zewnętrznej, zwanej korą. W obrazie ultrasonograficznym prawidłowy obraz nerek składa się z trzech wyróżniających się obszarów. Pierwszym jest hiperechogeniczne echo centralne nerki, w którego skład wchodzi miedniczka nerkowa wraz z tkankami okołomiedniczkowymi (tkanka tłuszczowa, naczynia krwionośne i chłonne), następnie widoczny jest obszar hipoechogeniczny otaczający miedniczkę, odpowiadający rdzeniowi nerki, oraz zewnętrznie obszar o wyższej echogeniczności niż rdzeń, ale niższej niż echo centralne, będący korą nerki (1).