Puszka kopytowa stanowi ochronę dla struktur znajdujących się w jej wnętrzu, tj. kości kopytowej i trzeszczki kopytowej wraz z aparatem podwieszającym. Trzeszczka kopytowa kontaktuje się z dłoniową/podeszwową powierzchnią kości kopytowej i kości koronowej oraz z dogrzbietową powierzchnią ścięgna mięśnia zginacza palca głębokiego. Wspomaga to rozkład sił działających podczas ruchu i stabilizuje ścięgno mięśnia zginacza palca głębokiego (4). Na bliższej powierzchni trzeszczki kopytowej układa się więzadło poboczne trzeszczki kopytowej, natomiast na powierzchni dalszej umiejscowiony jest przyczep jej więzadła nieparzystego. Pomiędzy trzeszczką a ścięgnem zginacza palca głębokiego znajduje się kaletka kopytowa, która jako element buforujący została wytworzona w wyniku sił ucisku w toku ewolucji.

Zespół trzeszczkowy

Zespół trzeszczkowy jest jedną z najczęściej występujących chorób aparatu ruchowego konia. Jego mianem określa się przewlekłą kulawiznę kończyn piersiowych, która reaguje na znieczulenie nerwów dłoniowych palca, znieczulenie kaletki kopytowej i znieczulenie stawu kopytowego. Zmiany patologiczne lokalizują się na zginaczowej powierzchni trzeszczki kopytowej i w towarzyszących trzeszczce strukturach – ścięgnie mięśnia zginacza palca głębokiego z jego przyczepem do kości kopytowej, w kaletce kopytowej, więzadle pobocznym i więzadle nieparzystym trzeszczki kopytowej (ryc. 1). Choroba ta dotyczy przede wszystkim koni starszych, mających za sobą karierę sportową, czasem też koni młodych, jeszcze przed podjęciem pracy. Wykazano predyspozycję genetyczną związaną z dziedziczeniem kształtu bliższej powierzchni trzeszczki kopytowej, która u koni z zespołem trzeszczkowym jest z reguły wklęsła.

Aparat trzeszczkowy narażony jest na największe obciążenie w momencie odrywania kończyny od podłoża, na końcu fazy podporowej ruchu, kiedy stawy palca znajdują się w największym wyprostowaniu. Dochodzi wtedy do zwiększonego nacisku ścięgna zginacz...