BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Diagnostyka obrazowa
Kliniczne zastosowanie ultrasonografii w obrazowaniu tkanek miękkich kończyn
lek. wet. Katarzyna Szczepańska
dr n. wet. Maciej Zdun
dr hab. Hieronim Frąckowiak prof. UMK
Wykrywanie zmian patologicznych mięśni i ścięgien przy użyciu ultrasonografii jest powszechnie przyjętą metodą diagnostyki. Wskazaniami do wykonania takiego badania mogą być m.in.: wyczuwalny obrzęk brzuśca mięśnia, jego zanik, obrzęk tkanek miękkich. Główna część artykułu poświęcona jest anatomii układu mięśniowego oraz interpretacji formuł wykorzystywanych do rozpoznawania i analizy chorób obejmujących struktury i okolice kończyn.
Nauka, doświadczenie i diagnostyka powinny być lekkie i przystępne. Przypominają o tym najwybitniejsi radiolodzy, nawiązując w nauce do znanych autorów, takich jak John Keats, którego myśli można odnaleźć w największych dziełach radiologii weterynaryjnej układu mięśniowo-szkieletowego: „the rise, the progress, the setting of imaginery should, like the sun, come natural to him” (1). W wolnym tłumaczeniu sentencja ta głosi, że interpretacja obrazu to wszystko, co rodzi się w jak najbardziej naturalny, fizjologiczny, przyjemny sposób. Ta ciekawa recepta na skuteczną naukę uzupełnioną doświadczeniem staje się jasna jak słońce. Również diagnoza spójna z objawami, fizjologią i anatomią pozwala na bardziej świadome przywracanie homeostazy organizmu (8, 19). W medycynie człowieka ultrasonografia umożliwia coraz szerszą diagnostykę chorób układowych na podstawie badania kończyn oraz dokonywanie oceny dynamiki zmian także w chorobach układowych. Przykładami takich chorób są łuszczyca (37) lub chondromatoza (ryc. 1) (31, 32).
Celem artykułu jest prezentacja niektórych prawidłowych struktur tkanek miękkich kończyn w odniesieniu do przykładowych zaburzeń spotykanych w praktyce lekarsko-weterynaryjnej. Wykorzystanie fizycznych właściwości ultradźwięków tworzących interakcję w tkankach pozwala nie tylko zobaczyć, jak wygląda struktura danej tkanki, ale w kolejnych tzw. obrazowaniach również ocenić dynamikę zmian (17). Zastosowanie znajdują ultradźwiękowe obrazy w prezentacji B mode, tomogramy/rentgenogramy uzyskane z użyciem promieni gamma czy też tłumaczone na obraz fale radiowe pochodzące z namagnesowanych protonów wodoru tkanek umieszczonych w silnym polu magnetycznym. Ocena tych samych struktur różnymi metodami oraz obrazowanie ich w czasie pozwalają określić rokowanie i ewentualną zmianę postępowania (16, 18).
Przykładem jest przypadek psa rasy chow chow z objawami kulawizny prawej kończyny miednicznej. Ryc. 2a przedstawia obraz tkanek miękkich okolicy pasma/ścięgna piętowego wspólnego. Zmiany były asymetryczne, w drugiej kończynie nie zaobserwowano wyr...