Zwierzęta egzotyczne
Choroby nerek u tchórzofretek
Małgorzata Ponikowska1
dr n. wet. Tomasz Piasecki2
Początkowo tchórzofretki utrzymywano w Polsce jako zwierzęta futerkowe w hodowlach towarowych. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku stały się popularnymi zwierzętami towarzyszącymi. Ich niewielkie rozmiary oraz żwawy temperament wciąż przyciągają sporą grupę właścicieli. Szczyt popularności tchórzofretek w Polsce przypadł około dziesięciu lat temu. Od tego czasu populacja tych zwierząt nieznacznie spada, wciąż są jednak częstymi pacjentami w gabinetach weterynaryjnych.
SUMMARY
Renal diseases in ferrets
Ferrets, which continue to be popular pets, often suffer from renal diseases. This was confirmed in a study of 10 ferrets based on analysis of clinical symptoms, laboratory tests and histopathological examination. The most common diseases in ferrets are polycystic kidney disease, acute and chronic renal failure and amyloidosis. Some of those conditions are diet-related. Questionnaires in 2005 and 2015 showed that owners of ferrets are becoming more educated and conscious about the products they are feeding their pets.
Key words: ferret, renal disease, feed, polycystic disease, histopathology
Chociaż właściciele fretek są zwykle dobrze zorientowani w kwestii potrzeb żywieniowych i warunków utrzymania optymalnych dla swoich pupili, wciąż zdarzają się błędy w chowie, a także w diecie. Rynek produktów przeznaczonych dla tych zwierząt rozwinął się na przestrzeni lat, a karmy stały się lepiej zbilansowane. Jest to ważna kwestia, gdyż żywienie odgrywa niebagatelną rolę w etiologii chorób nerek, z którymi te zwierzęta często pojawiają się u lekarza weterynarii.
Objawy kliniczne wskazujące na choroby nerek u fretek to utrata apetytu, wzmożone pragnienie, zwiększone wydalanie moczu, odwodnienie, posmutnienie, osłabienie siły kończyn miednicznych. Przy tak nieswoistych objawach wymagane są badania dodatkowe (ryc. 1). Wizualizacja nerek za pomocą USG może wykazać obecność torbieli (ryc. 2), zatarcie granicy korowo-rdzennej (ryc. 3), poszerzenie miedniczek nerkowych oraz inne nieprawidłowości (3). Za przydatne uważa się oznaczanie stężeń kreatyniny oraz azotu mocznika (BUN) w osoczu. Wartości fizjologiczne to dla samców: kreatynina 0,2-1,6 mg/dl, azot mocznikowy 11-42 mg/dl, dla samic: kreatynina 0-1 mg/dl, azot mocznikowy 10-45 mg/dl (2, 5, 11). Ponieważ kreatynina jest bardzo szybko usuwana z krwiobiegu, nawet niewielkie podniesienie jej stężenia może świadczyć o chorobie nerek (5, 11). Miarodajne są również badania stężenia potasu, fosforu oraz wapnia. Normy dla zdrowej fretki to: potas (K) 4,3-5,3 mmol/l, fosfor (P) 5,6-8,7 mg/dl, wapń (Ca) 8,5-10,5 mg/dl. Nefropatię należy podejrzewać po osiągnięciu wartości: K > 6 mmol/l, P > 10 mg/dl, Ca < 8 mg/dl (1, 5). Diagnostycznie istotna jest również ocena moczu. Prawidłowe pH moczu fretek to 6,5-7,5, dobowa objętość to 26-140 ml, a dopuszczalna zawartość białka w moczu – 0-33 mg/dl (5).