MAGWET
ZALOGUJ
MAGWET
Zobacz też >
WETERYNARIA PO DYPLOMIE
Prenumeruj
Odnów Subskrypcję
Prenumeruj
Zostań członkiem społeczności
MAGWET
Czasopisma
Magazyn Weterynaryjny Weterynaria po Dyplomie
Praktyka
Kliniczna
Anestezjologia Behawioryzm Chirurgia Choroby wewnętrzne Choroby zakaźne Dermatologia Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka obrazowa Endokrynologia Farmakologia i toksykologia Gastroenterologia Geriatria Hematologia Kardiologia Laryngologia Nefrologia i Urologia Neurologia Okulistyka Onkologia Ortopedia Parazytologia Rehabilitacja Rozród Stany nagłe Stomatologia Żywienie
Gatunki
Małe zwierzęta Konie Przeżuwacze Świnie Ptaki Zwierzęta egzotyczne Zwierzęta dzikie
Zarządzanie
Praktyką
Prawo Psychologia Zarządzanie
Wydarzenia
Kongresy POLECAMY Webinaria
Filmy
Sklep
Koszyk
0
ZALOGUJ
Zaloguj
Zarejestruj

Geriatria Kardiologia Konie

Choroby serca i układu krążenia u starych koni

14/03/2018

Artykuł ukazał się
Magazyn Weterynaryjny
2012
04

Duże zwierzęta

Choroby serca i układu krążenia u starych koni

prof. Dr. Heidrun Gehlen

Klinik für Pferde, Fachbereich Veterinärmedizin der Freien Universität Berlin

U starych koni występuje wiele chorób kardiologicznych, które mogą pojawiać się także u zwierząt młodych. Niektóre choroby serca dotyczą jednak szczególnie koni starszych. Należą do nich zwyrodnieniowe choroby zastawek, zastoinowa niewydolność serca, tętniaki aorty i pęknięcia aorty, jak również przetoki. Także pierwotne choroby płuc mogą prowadzić do nieskompensowanej choroby serca, a w tym sensie rozwija się serce płucne (cor pulmonale). Istotne czynnościowo zwyrodnieniowe zaburzenia mięśnia sercowego (np. zwłóknienie), jak również zmiany o charakterze stwardnienia tętnic (arteriosclerosis) dotyczące naczyń wieńcowych, spotyka się raczej rzadko u starych koni, w porównaniu z występowaniem tych zmian u ludzi.

Summary

Cardiovascular disease in older horses

Some cardiac diseases occur most often in older horses. These conditions include degenerative valvular disease, congestive heart failure, aortic rupture and fistula, and myocardial fibrosis. Arteriosclerotic lesions occur occasionally in horses and are much less common than in elderly people.


Key words:
older horses, cardiovascular disease, heart


Choroby zwyrodnieniowe zastawek

Small choroby ryc1 opt

Ryc. 1. Zapalenie wsierdzia po zakaźnym zapaleniu zastawek serca.

Etiologia i tym samym ramy czasowe powstawania chorób zwyrodnieniowych zastawek w poszczególnych przypadkach najczęściej są nie do uchwycenia. Mogą się one rozwijać w czasie kilku dni do tygodni po zapaleniu zastawek serca lub w ciągu znacznie większego przedziału czasowego wskutek niezapalnych zmian przepływu krwi. Dochodzi wówczas do zmian struktury kolagenu w zastawkach. Zwyrodnienie zastawek może mieć charakter uogólniony lub miejscowy (tzn. dotyczyć wszystkich zastawek lub tylko pojedynczych) oraz występować ze zgrubieniem i zaokrągleniem wolnych brzegów zastawek, jak również obecnością guzków na ich brzegach. Ryc. 1 przedstawia wyraźnie zapalenie wsierdzia (endocarditis valvularis) dotyczące w tym przypadku przedniego płatka zastawki dwudzielnej po zakaźnym zapaleniu zastawek serca. Struny ścięgniste są także zwyrodniałe.

Te zmiany najczęściej wiążą się z niemożnością zamykania się zastawek i tym samym ich niewydolnością z klinicznie słyszalnymi szmerami sercowymi. U koni gorącokrwistych najczęściej dotknięte tym problemem są zastawki aorty oraz mitralna, ponieważ zwiększone ciśnienie po lewej stronie serca sprzyja powstawaniu takich zmian zwyrodnieniowych (4, 5, 9). Niedomykalność zastawki dwudzielnej prowadzi wówczas zazwyczaj do objawów klinicznych, ale może także przebiegać całkowicie bezobjawowo. Pierwszymi objawami klinicznymi są spadek kondycji i wydłużony czas powrotu do wartości spoczynkowych po wysiłku. Dodatkowo może występować zwiększona częstotliwość uderzeń serca oraz oddechów, kaszel i zwiększona potliwość w czasie wysiłku, jak również nietolerancja wysiłkowa.

Niewydolność zastawki aorty jest uznawana za typową „starczą zmianę”, ponieważ na tej zastawce najczęściej występują zmiany zwyrodnieniowe.

Takie zmiany zwyrodnieniowe zastawek mogą prowadzić do zastoinowej niewydolności krążenia. W niedomykalności zastawek, szczególnie dwudzielnej, można osłonowo wprowadzić do leczenia długoterminowego inhibitory ACE (Accupro®) w dawce 0,25-0,5 mg/kg raz dziennie.

Zastoinowa niewydolność serca

Zaawansowana niedomykalność zastawek może prowadzić do nieskompensowanej, zastoinowej niewydolności serca. W przypadkach wysokiego stopnia niedomykalności zastawki dwudzielnej dochodzi do poszerzenia lewego przedsionka i nadciśnienia płucnego, co z kolei może w konsekwencji prowadzić do obrzęku płuc. Pojawia się zwiększona częstotliwość uderzeń serca oraz oddechów w spoczynku, jak również osłuchowo stwierdzane szmery sercowe i płucne. Poszerzenie lewego przedsionka prowadzi często dodatkowo do migotania przedsionków.

Small choroby ryc2 opt

Ryc. 2. Objawy kliniczne lewokomorowej niewydolności serca mogą występować równolegle z objawami niewydolności prawokomorowej, takimi jak zastój żylny, dodatnie tętno żylne i obrzęki obwodowe, a także wodobrzusze lub płyn w jamie opłucnej.

Nadciśnienie płucne może poprzez tętnicę płucną przenosić się także na prawą stronę serca. Objawy kliniczne lewokomorowej niewydolności serca mogą wówczas występować równolegle z objawami niewydolności prawokomorowej, takimi jak zastój żylny, dodatnie tętno żylne i obrzęki obwodowe, a także wodobrzusze lub płyn w jamie opłucnej (ryc. 2).

W leczeniu niewydolności serca można stosować glikozydy naparstnicy, jak np. β-methyl-digoksyna (Lanitop®), jako substancje działające dodatnio inotropowo w dawce początkowej 0,01-0,02 mg/kg i.v. W dalszym leczeniu stosuje się dawkowanie od 0,008 mg/kg (w podawaniu doustnym dawka powinna być większa o 25%). Należy jednak zwrócić uwagę, że zakres terapeutyczny u koni jest wąski i mogą pojawić się działania niepożądane w postaci tachykardii, objawów kolkowych oraz apatii.

Możliwe jest także stosowanie kombinacji inhibitorów ACE oraz preparatów naparstnicy. W przypadku obrzęków można wspierająco podać dożylnie furosemid (początkowo 1-2 mg/kg; 0,008-0,013 mg/kg przy długotrwałym podawaniu). W przypadku stosowania długotrwałego należy wziąć pod uwagę, że często dochodzi do hipokaliemii, a przy równoczesnym stosowaniu związków naparstnicy może dojść do zatrucia.

Pęknięcie strun ścięgnistych (chorda tendineae) zastawek może wystąpić spontanicznie lub w konsekwencji zwyrodnienia zastawek. Dochodzi wówczas do ostrej niedomykalności zastawek ciężkiego stopnia. Uszkodzenie strun ścięgnistych zastawki mitralnej prowadzi do ostrych objawów klinicznych niewydolności serca z apatią, tachykardią i obrzękiem płuc. Rokowania są w tym przypadku niekorzystne.

Tętniaki aorty (aneurysma aortae)

Tętniaki tętnicy głównej występują u koni raczej rzadko. Za przyczynę tętniaków uznaje się zaburzenia czynnościowe warstwy środkowej ściany naczynia (tunica media), spowodowane tępymi urazami, inwazjami pasożytów, stwardnieniem tętnic, a także zakażeniami grzybiczymi lub bakteryjnymi (1, 3). Rozpoznanie najczęściej ma miejsce dopiero pośmiertnie (Dierksen i wsp., 1981). Przyżyciowo rozpoznanie można ustalić tylko w badaniu ultrasonograficznym w przypadku tętniaków aorty położonych w pobliżu serca (8).

Wyjątkowym przypadkiem jest tętniak zatoki Valsalvy (tętniak zatoki aorty), nazywany tak od nazwiska anatoma i chirurga Antonio Maria Valsalva (1666-1723), w którym dochodzi do rozszerzenia aorty bezpośrednio powyżej płatków zastawki aortalnej (bulbus aortae). Także inne tętniaki aorty mogą najpierw przebiegać bezobjawowo lub z objawami apatii, tachykardii i tachypnoe, pojawiającymi się albo natychmiast, albo dopiero później. Tętniaki zatoki Valsalvy mogą np. pękać przy gwałtownym, silnym wzroście ciśnienia tętniczego. Szmer sercowy jest wysłuchiwany dopiero przy pęknięciu tętniaka. W przypadku pęknięcia rokowania są niekorzystne do beznadziejnych (8).

Pęknięcia lub przetoki aorty

Przetoki aorty powstają przy pęknięciu prawej zatoki aortalnej do prawego przedsionka lub prawej komory. Etiologia tego procesu u koni nie jest znana. U ludzi stwierdzane są wrodzone defekty w budowie tunica media aorty oraz pierścienia włóknistego zastawek aorty. Może wówczas dochodzić do pęknięcia aorty z poprzedzającą obecnością tętniaka zatoki Valsalvy lub bez niej. U koni opisywano także występowanie obu wariantów (z tętniakiem lub bez tętniaka). W przypadku pęknięcia aorty, jak również tętniaków, występują wyraźne klinicznie zmiany, łącznie z objawami wstrząsu i tachykardią oraz objawami kolkowymi. Najczęściej problem ten dotyczy starych ogierów. Ustalenie rozpoznania jest możliwe tylko w badaniu ultrasonograficznym. Rokowanie jest niekorzystne do beznadziejnego (2).

następna strona>
1 2 >
OSTATNIO DODANE
Komu pomóc?
Sąsiedzi rozmawiają o ASF
Herpeswirus krąży nad Europą
POLECANE ARTYKUŁY
Geriatria
Stary słoń – pacjent geriatryczny
Kardiologia
Pies z nietolerancją wysiłkową i posmutnieniem. Rozwiązanie zagadki
Choroby zakaźne
Zołzy nadal światowym problemem
Choroby zakaźne
Aktualne możliwości leczenia grzybicy worków powietrznych u koni
Kardiologia
Wrodzona przepuklina przeponowo-osierdziowa u kota – opis przypadku
Kardiologia
Nadciśnienie płucne – wyzwanie diagnostyczne?
Kardiologia
Kardiomiopatia rozstrzeniowa a tachykardiomiopatia – podobieństwa i różnice
Kardiologia
Prawokomorowa niewydolność serca – wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne
NEWSLETTER
OBSERWUJ NAS NA
NASZE PUBLIKACJE
  • Magazyn Weterynaryjny
  • Zamów prenumeratę
  • Weterynaria po Dyplomie
  • Zamów prenumeratę
  • Czytaj on-line Magazyn Weterynaryjny
  • Czytaj on-line Weterynaria po Dyplomie
  • Filmy
  • Rada Programowa Magazynu Weterynaryjnego


AKADEMIA PO DYPLOMIE WETERYNARIA
  • Termin i miejsce
  • Program
  • Koszty uczestnictwa
  • Rejestracja online


POMOC
  • Polityka prywatnosci
  • Zadaj pytanie
  • Logowanie i rejestracja
  • Regulamin
  • Metody płatności
  • Regulamin publikowania prac
  • Filmy Pomoc
  • Kontakt


KONTAKT

Medical Tribune Polska Sp. z o.o.
ul. Powązkowska 44C
01-797 Warszawa
NIP: 521-008-60-45


801 044 415
+48 (22) 444 24 44
kontakt@magwet.pl
Nr konta: 13 1600 1068 0003 0102 0949 9001

Kontakt w sprawie reklam: magwet-reklama@medical-tribune.pl

Anuluj