Duże zwierzęta
Wpływ żywienia na stan zdrowia gruczołu mlekowego krów. Cz. II
lek. wet. mgr inż. zoot. mgr biol. Adam Mirowski
Opłacalność hodowli bydła mlecznego w dużym stopniu zależy od stanu zdrowia gruczołu mlekowego. Choroby tego gruczołu stanowią poważną przyczynę strat ekonomicznych. Wynikają one między innymi z obniżonej wydajności mlecznej, pogorszonej jakości mleka i konieczności leczenia lub brakowania. Jednym z czynników oddziałujących na stan zdrowia gruczołu mlekowego jest żywienie. Składnikami odżywczymi, których odpowiednia podaż ma zasadnicze znaczenie, są – oprócz selenu i witaminy E, które zostały opisane w pierwszej części artykułu (MW 3/2013) – cynk i miedź. Wpływ na stan zdrowia gruczołu mlekowego mogą mieć również inne składniki.
Summary
Influence of feeding on mammary gland health in cows. Part 2
The financial performance of dairy cattle farming depends largely on udder health. Diseases of the mammary gland cause substantial economic losses due to, among others, reduced milk production, inferior milk quality and the necessity of treatment or culling. Nutrition is one of the factors influencing udder health. Besides selenium and vitamin E, which were described in the first part of the article, zinc and copper are also very important nutrients. Udder health can be influenced by other nutrients as well.
Key words: animal feeding, mammary gland, cattle
Cynk i miedź
Wyniki badań wskazują na niższe stężenia cynku i miedzi we krwi krów z zapaleniem wymienia niż u zdrowych, ewentualnie nie dowodzą istotnych różnic (14, 19, 40, 44). Wykonano jednak też prace, w których zaobserwowano wyższe stężenie miedzi we krwi chorych osobników (17, 53). W badaniach przeprowadzonych we Francji i w Belgii nie odnotowano związku między stężeniem miedzi w osoczu krwi a ryzykiem zapalenia wymienia. Taki związek wykazano natomiast w przypadku cynku. Stwierdzono, że jego stężenie nie powinno być niższe niż 14 µmol/L (13). Na podstawie innej pracy można sądzić, że niedobór miedzi zwiększa podatność na zapalenie wymienia (3). Zauważono znaczne zwiększenie stężenia cynku w surowicy krwi krów po wyleczeniu klinicznej postaci zapalenia wymienia. Nie towarzyszył temu jednak wzrost stężenia miedzi (42).
Choroby gruczołu mlekowego są związane z nasilonym stresem oksydacyjnym, a cynk i miedź odgrywają istotną rolę w procesach antyoksydacyjnych. Ich niedobór pogarsza funkcjonowanie układu immunologicznego (41, 63). Cynk uczestniczy ponadto w powstaw...
W żywieniu zwierząt dużą uwagę przywiązuje się do formy chemicznej tych dwóch pierwiastków. Podawanie owcom tlenku cynku (30 ppm) razem z cynkiem w formie białczanu (30 ppm) w większym stopniu ogranicza przyleganie bakterii do komórek nabłonkowych...