Chirurgia
Metody zakładania opatrunków i najczęściej wykorzystywane materiały u psów i kotów
lek. wet. Małgorzata Legień
prof. dr hab. Kornel Ratajczak1
lek. wet. Przemysław Prządka
Wykonanie opatrunku u psa lub kota jest dużym wyzwaniem dla lekarza weterynarii, jeśli zakłada się, że ma on przez dłuższy czas wywierać działanie ochronne lub lecznicze w danej okolicy ciała. Gładka sierść, ruchliwość i temperament zwierzęcia, skurcze mięśni skórnych nie sprzyjają trwałości i utrzymaniu opatrunku. Jednocześnie jeśli jest on zbyt ciasny, może być przyczyną obrzęków i upośledzać gojenie się tkanek. Celem artykułu jest przedstawienie technik opatrunkowych, rodzajów najczęściej stosowanych materiałów oraz metod zapobiegania powikłaniom po niewłaściwie założonym opatrunku.
Summary
Methods for placing dressings; bandages for dogs and cats
The purpose of this article is to present dressing regimens for dogs and cats. The most commonly used types of dressings and methods of avoiding serious complications from incorrectly placed dressings are described.
Key words: dressings, bandages, splints, dog, cat
Desmurgia (z języka greckiego desmos – więź, więzadło, oraz ergon – praca, dzieło) stanowi dział chirurgii zajmujący się sposobami zakładania opatrunków oraz materiałami i substancjami używanymi przy ich wykonywaniu (5).
Zakłada się, że prawidłowo założony opatrunek zapewnia czystość rany, stanowi barierę chroniącą przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych (drobnoustroje, zanieczyszczenia chemiczne) oraz wspomaga gojenie. Każde przerwanie ciągłości tkanek lub naruszenie ich spoistości doprowadza do powstania rany. Opatrunki stosuje się także w celu zatamowania krwawienia, ułatwienia odpływu wydzielin oraz czynników toksycznych. Jednocześnie opatrunek umożliwia przenikanie substancji leczniczych z jego wnętrza do tkanek. Najczęściej używa się farmaceutyków w postaci maści, kremu, żelu lub proszku.
Opatrunki wzmacniają lub unieruchamiają tkanki po operacjach albo urazach, zapewniając im spokój sprzyjający rekonwalescencji. Stanowią także element osłaniający uszkodzone części ciała przed interwencją zwierzęcia (gryzienie, lizanie, drapanie). Ich uciskowe oddziaływanie zmniejsza obrzęk i ogranicza tworzenie się blizn. Opatrunek powinien być czysty, estetyczny i przede wszystkim wygodny dla zwierzęcia (2, 4, 7).
Przy formowaniu opatrunku ważne są następujące reguły: materiały opatrunkowe mające bezpośredni kontakt z raną powinny być jałowe, w pierwszej kolejności opatruje się rany czyste, a potem dopiero brudne i zakażone, opatrunki należy wykonywać w jał...
Opatrunki zamknięte są nieprzepuszczalne dla płynów, wody i powietrza. Stosuje się je w celu zachowania wilgotności, rozgrzania tkanek, najczęściej na rany z mniejszą ilością wysięku (np. opatrunki pod ceratą). Opatrunki półzamknięte są najczęście...