Leczenie choroby nowotworowej jest coraz skuteczniejsze dzięki znajomości czynników ryzyka nowotworzenia, możliwościom wczesnego rozpoznawania guzów oraz efektywniejszym metodom leczenia. W diagnostyce pomagają nowoczesne techniki obrazowania. Ostatnio zintegrowano dwa systemy diagnostyczne – PET (pozytonową tomografię emisyjną) z MRI (obrazowaniem magnetyczno-rezonansowym). PET umożliwia wykonanie zdjęć narządów wewnętrznych z bardzo dużą dokładnością, nawet do 1 mm, podczas gdy MRI pozwala na ocenę aktywności komórek. Udoskonalono też metody diagnostyczne wykorzystujące osiągnięcia biologii molekularnej (1). Powszechnie stosowane są w diagnostyce biomarkery nowotworowe np. dla raka prostaty (PSA i PAP), raka jajnika (CA125), raka sutka (CA 15-3), raka okrężnicy i żołądka (Ca19-9) (2, 3).

Wśród nowych sposobów leczenia nowotworów w stadium eksperymentalnym są trzy główne, rokujące dużą skuteczność i możliwość wprowadzenia do leczenia. Cechuje je tzw. „uderzenie precyzyjne” w komórki nowotworowe, zamiast dotychczas stosowanego tzw. „nalotu dywanowego”. Jedna z terapii uderzenia precyzyjnego wykorzystuje do niszczenia guzów ciężkie jony, co umożliwia zniszczenie komórek nowotworu bez uszkodzenia zdrowych komórek leczonego organizmu. Druga terapia używa liposomów, dzięki czemu lek jest precyzyjnie kierowany do komórek nowotworowych będących docelowym miejscem jego działania (4, 5). W trzeciej technice, rokującej duże nadzieje, sprawdza się możliwość wykorzystania wirusów onkolitycznych w niszczeniu komórek nowotworowych z jednoczesnym ominięciem zdrowej tkanki. Ta technika stała się możliwa i zyskuje coraz powszechniejsze zastosowanie dzięki badaniom nad strukturą i właściwościami wirusów onkolitycznych oraz mechanizmami niszczenia komórek nowotworowych (6).