Rozród
Ropomacicze u kotek – przypadki nietypowe
lek. wet. Kamil Kacprzak1
dr hab. Piotr Jurka2
dr n. wet. Izabela Dolka3
Ropomacicze to jedna z najbardziej istotnych chorób układu rozrodczego u kotów (4, 5). U kotek spotykana jest rzadziej niż u suk (2). Najczęściej stwierdza się ją u samic powyżej 5. roku życia, zarówno u tych, które nigdy nie rodziły (2), jak i u wcześniej ciężarnych (6). Ropomacicze występuje przeważnie podczas fazy porujowej oraz międzyrujowej (7). Może przebiegać zarówno jako skutek przerostu gruczołów macicznych (Cystic Endometrial Hyperplasia – CEH), jak i jako samodzielna jednostka chorobowa (1).
Summary
Pyometra in cats – unusual cases
Pyometra is one of the most important reproductive disorders of the feline uterus, observed mainly during diestrus or anoestrus. The pathogenesis of this disease is still unclear. Progesterone seems to be the main contributing factor. Surgical ovariohysterectomy is the treatment of choice for this problem; however, conservative methods are being used successfully as well. The paper describes two interesting cases of uterine diseases: a big round lesion in the uterine cervix and a case of massive CEH in the uterine wall with an endometrial tumor. In the first case we proposed an unusual treatment. In the second case, the massive CEH could lead to a neoplasm with a high risk of metastasis to other organs.
Key words: queen, pyometra, CEH, tumor
Do niedawna zakładano, że za wystąpienie ropomacicza odpowiedzialna jest stymulacja ściany macicy przez progesteron, natomiast zakażenie bakteryjne pojawia się wtórnie, dzięki zwiększonej ilości płynu w świetle macicy, najczęściej drogą wstępującą z pochwy (6, 7). Nowsza teoria sugeruje, że przeciwnie – jako pierwsze może pojawić się podkliniczne zakażenie macicy, które miałoby stymulować nadmierny przerost i rozrost gruczołów macicznych (tzw. nadmierna reakcja trofoblastyczna macicy w trakcie implantacji) (7). Powiązana z tym zjawiskiem zwiększona wydzielniczość gruczołów macicznych nasila zakażenie, prowadząc do ropomacicza (7).
Choroba może mieć postać rozlanego bądź miejscowego powiększenia objętości macicy (6). Zmiany histologiczne endometrium mogą przyjąć zarówno formę CEH, jak i zaniku błony śluzowej (3). Teoria patogenezy ropomacicza zakłada kilka czynników predysponujących – osłabienie odpowiedzi immunologicznej, stymulacja gruczołów macicznych, zamknięcie szyjki macicy (uniemożliwiające odpływ wydzieliny) oraz prawdopodobnie najważniejszy z nich – CEH. Wszystkie te czynniki są ściśle powiązane z wpływem progesteronu na ścianę macicy (7).