Cukrzyca
Żywienie psów i kotów z cukrzycą
lek. wet. mgr inż. zoot. mgr biol. Adam Mirowski
Wokół składu dawek pokarmowych dla psów i kotów z cukrzycą od dawna było wiele znaków zapytania. Dotychczas nie opracowano diet optymalnych, nawet pod względem zawartości podstawowych składników odżywczych – białka, tłuszczu i węglowodanów. Nie znaczy to jednak, że nie można wskazać, jak te zwierzęta powinny być żywione. Wprost przeciwnie – zalecenia żywieniowe są dobrze znane, a ich stosowanie jest zasadniczym elementem leczenia cukrzycy.
Summary
Nutrition in canine and feline diabetes
The composition of diets for diabetic dogs and cats has always been questionable. Optimal diets have not yet been formulated, even with regard to the proportions of protein, fat and carbohydrates. It does not mean that we cannot say how diabetic animals should be fed. Dietary recommendations are actually well known and diet is a key part of therapy.
Key words: veterinary dietetics, diabetes mellitus, dog, cat
Cukrzyca jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń endokrynologicznych. Charakteryzuje się niedostatecznym wytwarzaniem i(lub) działaniem insuliny – hormonu powstającego w komórkach beta wysp trzustki. Główne objawy zauważane przez właścicieli to wielomocz i zwiększone pragnienie. Może dochodzić do utraty tkanki mięśniowej i tłuszczowej, nawet mimo nadmiernego apetytu.
Cukrzyca jest rozpoznawana przede wszystkim u zwierząt starszych bądź w średnim wieku. Wśród psów częściej chorują samice. Najbardziej zagrożone są między innymi samojedy, sznaucery miniaturowe, pudle miniaturowe i niektóre teriery. Rzadziej chorują owczarki niemieckie, golden retrievery i boksery. U psów cukrzyca często ma związek z zapaleniem trzustki (5, 6). Wśród kotów najczęściej chorują samce, osobniki wysterylizowane, trzymane w domu, mało aktywne. Ważnym czynnikiem ryzyka jest otyłość. Predysponowane wydają się koty burmskie (26, 28, 29).
Często przypisuje się udział w rozwoju cukrzycy u kotów suchym karmom komercyjnym zawierającym dużo węglowodanów, choć część prac temu zaprzecza (20, 29). Jednak według badań opublikowanych w 2013 roku, w żywieniu osobników zagrożonych tą chorobą rozsądnie jest unikać dawek pokarmowych o wysokiej, a nawet umiarkowanej zawartości węglowodanów (7). Dieta uboga w te składniki bardziej przypomina dietę kotów żyjących w warunkach zbliżonych do naturalnych. Niska podaż węglowodanów jest zgodna z rzeczywistymi potrzebami pokarmowymi kotów. Czerpią one wystarczające ilości glukozy z procesu glukoneogenezy, w którym prekursorami są głównie aminokwasy. Stosunkowo wysoka zawartość węglowodanów w diecie znacznej części kotów domowych wynika z powszechnego stosowania karm komercyjnych, a nie z rzeczywistych potrzeb żywieniowych (22).
