Wokół składu dawek pokarmowych dla psów i kotów z cukrzycą od dawna było wiele znaków zapytania. Dotychczas nie opracowano diet optymalnych, nawet pod względem zawartości podstawowych składników odżywczych – białka, tłuszczu i węglowodanów. Nie znaczy to jednak, że nie można wskazać, jak te zwierzęta powinny być żywione. Wprost przeciwnie – zalecenia żywieniowe są dobrze znane, a ich stosowanie jest zasadniczym elementem leczenia cukrzycy.

Cukrzyca jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń endokrynologicznych. Charakteryzuje się niedostatecznym wytwarzaniem i(lub) działaniem insuliny – hormonu powstającego w komórkach beta wysp trzustki. Główne objawy zauważane przez właścicieli to wielomocz i zwiększone pragnienie. Może dochodzić do utraty tkanki mięśniowej i tłuszczowej, nawet mimo nadmiernego apetytu.

Cukrzyca jest rozpoznawana przede wszystkim u zwierząt starszych bądź w średnim wieku. Wśród psów częściej chorują samice. Najbardziej zagrożone są między innymi samojedy, sznaucery miniaturowe, pudle miniaturowe i niektóre teriery. Rzadziej chorują owczarki niemieckie, golden retrievery i boksery. U psów cukrzyca często ma związek z zapaleniem trzustki (5, 6). Wśród kotów najczęściej chorują samce, osobniki wysterylizowane, trzymane w domu, mało aktywne. Ważnym czynnikiem ryzyka jest otyłość. Predysponowane wydają się koty burmskie (26, 28, 29).

Często przypisuje się udział w rozwoju cukrzycy u kotów suchym karmom komercyjnym zawierającym dużo węglowodanów, choć część prac temu zaprzecza (20, 29). Jednak według badań opublikowanych w 2013 roku, w żywieniu osobników zagrożonych tą chorobą rozsądnie jest unikać dawek pokarmowych o wysokiej, a nawet umiarkowanej zawartości węglowodanów (7). Dieta uboga w te składniki bardziej przypomina dietę kotów żyjących w warunkach zbliżonych do naturalnych. Niska podaż węglowodanów jest zgodna z rzeczywistymi potrzebami pokarmowymi kotów. Czerpią one wystarczające ilości glukozy z procesu glukoneogenezy, w którym prekursorami są głównie aminokwasy. Stosunkowo wysoka zawartość węglowodanów w diecie znacznej części kotów domowych wynika z powszechnego stosowania karm komercyjnych, a nie z rzeczywistych potrzeb żywieniowych (22).