Niedokrwistość (anemia niedoborowa) jest uważana za zjawisko fizjologiczne u prosiąt. Rola żelaza jako ważnego pierwiastka w utrzymaniu zdrowia zwierząt została zauważona już bardzo dawno. Pierwszy przypadek niedokrwistości prosiąt opisał Braasch w roku 1891 w Niemczech, nie został on jednak skojarzony z niedoborem żelaza, a ze złym zarządzaniem (2). Dopiero w roku 1924 McGowan i Crichton powiązali opisaną wcześniej niedokrwistość prosiąt właśnie z niedoborem żelaza (10). Prace nad niedokrwistością prosiąt posuwały się stosunkowo wolno, co było związane z faktem, że omawiane zaburzenie hematologiczne pojawiało się tylko u zwierząt utrzymywanych w zamknięciu (fermy) oraz dotyczyło właściwie tylko tego jednego gatunku zwierząt gospodarskich (1).

Przyczyny niedokrwistości u prosiąt

Niedokrwistość niedoborowa prosiąt stała się problemem wraz z intensyfikacją produkcji trzody chlewnej. Utrzymywanie świń w budynkach bez możliwości kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym (tzw. chów zamknięty) spowodowało odcięcie ich od naturalnego źródła żelaza, jakim jest gleba. Ponadto selekcja świń w kierunku uzyskiwania jak najliczniejszych miotów oraz najszybszych przyrostów masy ciała również znacząco wpłynęła na występowanie niedoboru żelaza u prosiąt (11, 14). Żelazo jest bardzo ważnym pierwiastkiem, wchodzącym w skład hemoglobiny (Hb) – białka stanowiącego około 1/3 masy erytrocytu. Prosięta rodzą się z zawartością Hb około 12-13 g na 100 ml krwi, stężenie to jednak szybko spada i po 10-14 dniach może osiągnąć 6-7 g na 100 ml. Poziom poniżej 8 mg/100 ml uznawany jest za wskazujący na anemię (22).

Wyróżnia się kilka najważniejszych przyczyn niedoboru żelaza u prosiąt. Pierwsza z nich to niewielka zawartość żelaza zmagazynowanego w organizmie nowo narodzonego prosięcia. Nie przekracza ona 40-50 mg, z czego większość wchodzi w skład hemoglobi...