Zaburzenia metabolizmu węglowodanów towarzyszą różnym endokrynopatiom, w których dochodzi do wzrostu wydzielania takich hormonów jak hormon wzrostu, katecholaminy, glikokortykosteroidy, aldosteron i glukagon w stosunku do działania insuliny. Zwiększona produkcja tych hormonów prowadzi do zaburzeń metabolicznych. Dochodzi do zwiększenia wytwarzania glukozy w wątrobie na drodze nasilenia glukoneogenezy i glikogenolizy oraz zmniejszenia jej zużytkowania w tkankach obwodowych. W artykule przedstawiono zaburzenia węglowodanów w przebiegu cukrzycy, chorób tarczycy oraz guza chromochłonnego.

Węglowodany należą do zasadniczych składników pokarmowych, a także substratów energetycznej i strukturalnej przemiany wewnątrzkomórkowej. Węglowodany o bezpośrednim klinicznym znaczeniu można podzielić na cztery grupy:

1. Wielocukry pochodzenia zwierzęcego, takie jak glikogen.

2. Wielocukry będące polimerami jednocukrów zawierających w cząsteczce grupę karboksylową lub zestryfikowaną grupę aminową. Określa się je mianem heteroglikanów lub mukopolisacharydów.

3. Oligocukry, a wśród nich tak rozpowszechnione disacharydy jak sacharoza (glukoza + fruktoza), laktoza (glukoza + galaktoza), maltoza (glukoza + glukoza).

4. Jednocukry, takie jak glukoza, fruktoza lub galaktoza, a także pentozy uczestniczące w metabolizmie kwasów nukleinowych, takie jak ryboza lub deoksyryboza, a ponadto arabinoza i ksyloza (7, 14).

Każdy z etapów trawienia, wchłaniania lub komórkowego metabolizmu węglowodanów może ulec zaburzeniom w wyniku:

• znacznego ograniczenia podaży węglowodanów
• niedoborów lub zaburzeń aktywności odpowiednich enzymów trawiennych i zaburzeń wchłaniania jelitowego
• nieprawidłowości w glukostatycznej czynności wątroby, mięśni, nerek.

W przebiegu endokrynopatii możliwe są zaburzenia przemiany węglowodanów, które mogą prowadzić do rozwoju cukrzycy. Cukrzyca typu 1 oraz cukrzyca typu 2 mają charakter pierwotnego defektu komórek β wysp trzustkowych. Charakterystyczne dla cukrzycy ...