Temat numeru: urologia
Dostęp centralny i cewnik dializacyjny – niezbędny krok do terapii nerkozastępczej
lek. wet. Magdalena Kraińska-Łosek, członek ESVNU, doktorantka IWL, WUM1,2
lek. wet. Jacek Stępkowski, specjalista chirurgii weterynaryjnej1
lek. wet. Julitta Stępkowska1
lek. wet. Zuzanna Szymula, członek ESVNU, ESVC, AVA1
dr hab. n. med. Maciej Kosieradzki2
W związku z coraz częstszym zastosowaniem terapii nerkozastępczej pragniemy przybliżyć zainteresowanym procedurę poprzedzającą podjęcie takiego leczenia, czyli zabieg wprowadzenia cewnika centralnego. Opisane poniżej uwagi na ten temat oparte są na własnym doświadczeniu w wykonywaniu hemodializy u psów i kotów w naszej stacji dializ. W okresie ostatnich trzech lat wykonaliśmy ponad 300 zabiegów u psów o masie ciała od 3 kg do 55 kg oraz kilkanaście zabiegów u kotów. Używaliśmy cewników dializacyjnych tymczasowych (ostrych) i w jednym przypadku cewnika permanentnego.
SUMMARY
A central line and central venous catheter – necessary step for renal replacement therapy
Authors would like to present procedure of apply central venous catheter due to more common use of renal replacement therapy. Observations described below concern own experience. In the last three years authors applied over 300 hemodialysis procedures on dogs from 3 to 55 kg body weight and on about a dozen of cats in their clinic. They used temporal double lumen catheters once permanent one was used.
Key words: hemodialysis, renal replacement therapy, renal insufficiency, central venous catheter, extracorporeal circulation
Warunkiem prowadzenia hemodializy jest wyprowadzenie krążenia pozaustrojowego. Aby było to możliwe, musimy uzyskać dostęp do dużego naczynia krwionośnego, które zapewni dostateczny przepływ krwi. Można to osiągnąć poprzez zastosowanie cewnika centralnego, przetokę żylno-tętniczą lub tętniczo-żylną protezę naczyniową (Graft TŻ).
W medycynie człowieka cewnik centralny stosowany jest czasowo w przypadku ostrej niewydolności nerek albo gdy pacjent zakwalifikowany do hemodializ stałych oczekuje na wytworzenie i wygojenie przetoki żylno-tętniczej. Istnieje również grupa pacjentów, u których z powodu braku warunków naczyniowych do wytworzenia przetoki żylno-tętniczej lub tętniczo-żylnej protezy naczyniowej (Graft TŻ) musi zostać zastosowany cewnik centralny permanentny.
Dostęp do naczynia
Dostęp centralny u człowieka uzyskuje się poprzez żyłę szyjną zewnętrzną, szyjną wewnętrzną lub podobojczykową. Wymienione wyżej naczynia umożliwiają umieszczenie cewnika w żyle głównej górnej. Rzadziej stosowany jest dostęp przez żyłę udową, umożliwiający umieszczenie cewnika w żyle głównej dolnej (1, 2, 3).
