W dobie wzrastającej popularności kotów rasowych oraz intensywnego rozwoju ich hodowli lekarze weterynarii coraz częściej muszą mierzyć się z przypadkami niepłodności u tego gatunku, rozumianej jako brak możliwości uzyskania miotu od kotki unasiennianej naturalnie bądź sztucznie. Należy zaznaczyć, że niepłodność nie stanowi per se choroby. Niepłodność jest efektem i objawem zaburzenia prawidłowości funkcjonowania narządu płciowego, wynikającym z oddziaływania przyczyny bądź grupy przyczyn rzutujących negatywnie na potencjał rozrodczy samicy. Ze względu na ogromną różnorodność czynników powodujących niepłodność problem ten stanowi nie lada wyzwanie diagnostyczne. Celem tego artykułu jest przedstawienie praktycznego, klinicznego spojrzenia na zaburzenia płodności u kotek.

Podział przyczyn niepłodności

Klasyczny podział przyczyn leżących u podstaw niepłodności samic uwzględnia niepłodność spowodowaną wrodzonymi wadami anatomicznymi narządu płciowego, zaburzenia czynnościowe narządu płciowego (zaburzenia cyklu jajnikowego), choroby nabyte narządu płciowego, choroby zakaźne (swoiste i nieswoiste) i inwazyjne oraz błędy organizacyjne związane z kryciem. Blisko 40% przypadków niepłodności kotek związanych jest z czynnościowymi i strukturalnymi zaburzeniami dotyczącymi jajników, jajowodów, macicy i formacji jajowodowo-macicznej (1). Ze względu na aspekty praktyczne zróżnicowanego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w różnych przypadkach, u kotek przyjmuje się czasem nieco inny, jednak trafny i, jak się wydaje, bardziej praktyczny podział przypadków niepłodności, przedstawiony na ryc. 1. Kryterium klasyfikacyjnym jest w nim charakter obserwowanych objawów klinicznych. W tej części artykułu zostaną omówione grupy przyczyn objawiające się brakiem rui, wymienione w tab. I.