Z przewlekłą chorobą nerek każdy praktykujący lekarz weterynarii spotyka się bardzo często. Szacuje się, że w populacji seniorów problem ten dotyka około 35% kotów oraz 10% psów (1). Choroba ta kojarzy się głównie ze zwierzętami starszymi, co potwierdzają również statystyki z wielu klinik weterynaryjnych w USA, choć może wystąpić u zwierzęcia w każdym wieku. Z badań wynika, że nawet > 80% kotów powyżej 15. roku życia cierpi na PChN (grupa losowo dobrana) (2), a w całej populacji choroba ta występuje u 2-10% kotów oraz 0,5-2,7% psów (3). Powyższe dane potwierdzają, że PChN jest dzisiaj jednym z ważniejszych wyzwań stojących przed lekarzem weterynarii. Okazuje się jednak, że pomimo powszechności występowania tej choroby, jej diagnostyka i prawidłowe leczenie pacjenta (dożywotnie) wciąż stanowią spory problem.

Omawiane zagadnienie jest bardzo obszerne, dlatego niemożliwe jest jego pełne przedstawienie w poniższym artykule. Wybrane zostały zatem elementy charakterystyki choroby mające największe znaczenie w procesie diagnostycznym oraz leczeniu pacjenta z PChN, w celu wyeliminowania najczęściej popełnianych błędów. Potwierdzenie przewlekłej choroby nerek jest możliwe, jeżeli podwyższone parametry nerkowe we krwi (stężenie kreatyniny i mocznika) utrzymują się przez co najmniej trzy miesiące albo gdy wartość współczynnika przesączania kłębuszkowego (GFR – Glomerular Filtration Rate) wynosi poniżej 50% i stan ten trwa dłużej niż trzy miesiące. Przewlekła choroba nerek może mieć różny przebieg, który w głównej mierze uzależniony jest od przyczyny jej powstania (tab. I).

PChN może być wynikiem m.in. ostrego uszkodzenia nerek (OUN), do jakiego dochodzi na przykład w przebiegu zapalenia trzustki lub babeszjozy, a także pierwotnej choroby nerek (na przykład kłębuszkowe choroby nerek), chorób ogólnoustrojowych (na przykład hiperkalcemii) i innych. Czynnikiem decydującym o uznaniu pacjenta za chorego na przewlekłą chorobę nerek jest przewlekłość procesu chorobowego, a nie jedynie jego etiologia i przebieg.

Dużym wsparciem w leczeniu pacjentów z PChN są zalecenia IRIS (International Renal Interest Society – Międzynarodowe Towarzystwo Nefrologiczne). W momencie wykrycia zaburzeń strukturalnych i czynnościowych nerek lub objawów ze strony układu moczow...

Podstawowymi elementami rozpoznawania PChN są badania laboratoryjne moczu i krwi oraz diagnostyka obrazowa (badanie ultrasonograficzne, RTG, tomografia komputerowa, fluoroskopia). W pewnych sytuacjach konieczne są bardziej inwazyjne metody diagnos...