Ultrasonografia jest szybkim, szeroko dostępnym, nieinwazyjnym badaniem oceniającym nerki, moczowody, pęcherz moczowy, gruczoł krokowy oraz inne okoliczne struktury w jamie otrzewnej i zlokalizowane zaotrzewnowo. Jest na tyle czułą metodą, że wykazuje już niewielki zastój w układzie moczowym i drobne poszerzenie miedniczki nerkowej bądź moczowodu.

W USG najczęściej jesteśmy w stanie zdiagnozować przyczynę zastoju bądź niedrożności w drogach moczowych, lecz istnieją sytuacje, że na tej podstawie nie można jej ustalić. Podczas badania USG konieczna jest ocena nie tylko dróg moczowych, ale całości jamy otrzewnej. Przyczyna może znajdować się poza nerkami, moczowodami i pęcherzem moczowym. Jeżeli w przypadku obecności zastoju w drogach moczowych badanie USG wnosi za mało informacji, diagnostyka powinna być uzupełniona innymi badaniami dodatkowymi, m.in. radiografią jamy brzusznej, badaniami kontrastowymi, tomografią jamy brzusznej, także ze wzmocnieniem środkiem cieniującym. Nie wolno zapominać o dobrym wywiadzie, badaniu klinicznym pacjenta, ukierunkowanych badaniach krwi i moczu. Ultrasonografia w praktyce jest kolejnym krokiem, wypierającym w dużym stopniu radiografię.

Pacjenci powinni być odpowiednio przygotowani do badania, ale bardzo często badanie USG jest wykonywane od razu po badaniu klinicznym, bez przygotowania. W takiej sytuacji także można uzyskać odpowiednie obrazy diagnostyczne. Część badań USG dróg moczowych wymaga pewnego doświadczenia i cierpliwości ze strony lekarza badającego, na przykład poszukiwanie i śledzenie światła poszerzonego moczowodu, odróżnienie go od naczynia krwionośnego albo próba znalezienia zmineralizowanego kamienia w jego świetle.

Zastój bądź niedrożność w układzie moczowym prowadzą do poważnych konsekwencji – ograniczenia przepływu moczu na drodze nerki – moczowody – pęcherz moczowy – na zewnątrz, co może spowodować niewydolność nerek, silną mocznicę, zmiany w strukturze nerek lub moczowodów, w ostateczności atrofię miąższu nerek, wodonercze i całkowitą utratę czynności nerek. W niedrożności najważniejszy jest czas – konieczne jest jak najszybsze pozbycie się przyczyny obstrukcji.

Na badanie ultrasonograficzne trafiają pacjenci w różnej kondycji. Mogą być zdrowi, bez objawów klinicznych, z prawidłowym wynikiem badania klinicznego oraz badań krwi i moczu, a także bez informacji w wywiadzie o nieprawidłowościach dotyczących u...

Najczęstszymi objawami klinicznymi u pacjentów z podejrzeniem niewydolności nerek, układu moczowego i zastoju oraz wskazaniami do badania USG, szczególnie układu moczowego, są: