BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Anestezjologia
Zasady i postępowanie w znieczuleniu „pacjenta neurologicznego”. Cz. II
dr n. wet. Agnieszka Wrzesińska
U zwierząt z zaburzeniami neurologicznymi znieczulenie powinno być odpowiednio zaplanowane. Trzeba uwzględnić przygotowanie przed znieczuleniem oraz algorytm postępowania w przypadku wystąpienia powikłań. Należy także wcześniej wiedzieć, które parametry monitorowane podczas operacji dadzą najwięcej istotnych informacji o znieczulanym zwierzęciu, pomogą wykryć zaburzenia i pozwolą na szybkie reagowanie (zostały one opisane w części pierwszej – MW 12/2019).
W anestezjologii weterynaryjnej obecnie dostępna jest duża liczba anestetyków i analgetyków, które mogą być łączone w dowolny sposób. Model postępowania, w którym jeden schemat znieczulenia (najczęściej mieszanina dwóch lub trzech leków do całej operacji) jest stosowany u wszystkich zwierząt, jest dość ryzykowny. Warto rozważyć kombinacje różnych leków i schematów przeznaczonych do znieczulenia, biorąc pod uwagę współistniejącą chorobę układu nerwowego, z którą trzeba się będzie zmierzyć podczas znieczulenia.
Szczegółowe zalecenia dotyczące znieczulenia
Znieczulenie zwierząt z padaczką
Przygotowanie do znieczulenia
Przygotowując psa lub kota z padaczką do znieczulenia, nie należy odstawiać leków przeciwpadaczkowych. Podczas interpretacji wyników badań laboratoryjnych wykonywanych przed znieczuleniem trzeba pamiętać o wpływie leków przeciwpadaczkowych na parametry biochemiczne (obniżone stężenie wapnia i podwyższona aktywność fosfatazy zasadowej po fenobarbitalu, podwyższone stężenie chlorków po bromku potasu). Ponadto aktywność enzymów wątroby u zwierząt przyjmujących leki przeciwpadaczkowe może być podwyższona, co z kolei przełoży się na osłabienie jej funkcji i znaczne spowolnienie metabolizmu anestetyków, zwłaszcza tych, które głównie w niej są metabolizowane. W ramach postępowania przed podaniem jakiegokolwiek anestetyku warto założyć kateter dożylny, który w przypadku wystąpienia ataku drgawek umożliwi szybkie podanie leków.
Schemat znieczulenia
W premedykacji można zastosować leki z grupy alfa-2-agonistów (same lub w połączeniach z metadonem albo butorfanolem) (3, 4). W przypadku zwierząt w wieku geriatrycznym, wyniszczonych, z dodatkowymi chorobami mięśnia sercowego warto wykorzystać połączenie benzodiazepin z butorfanolem bądź metadonem (tab. I). Należy pamiętać, że środki używane do anestezji u zwierząt z padaczką będą dłużej metabolizowane, co wpłynie na wolniejsze i dłuższe wybudzanie. Do indukcji warto stosować propofol, sam lub w połączeniu z opioidem. Podtrzymanie znieczulenia jest identyczne jak w przypadku zwierząt z podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym i zostało opisane w pierwszej części artykułu.