Tematyka niepłodności kocurów, przez wiele lat zaniedbywana, obecnie zyskuje coraz większą uwagę. Z praktycznego punktu widzenia należy wyróżnić dwie grupy problemów – zaburzenia aktu krycia oraz zaburzenia produkcji i(lub) jakości nasienia. W tej części artykułu skupiono się na opisaniu niepłodności wynikającej z niemożności wprowadzenia plemników do dróg rodnych samicy. Przedstawiono krótki opis przyczyn, metod diagnostycznych oraz leczenia.

Wstęp

W poprzednich artykułach opisano szczegółowo różne przyczyny niepłodności kotek [MW 10/2017 (8), MW 2/2018 (9), MW 9/2018 (10)]. W przypadku problemów z uzyskaniem miotu należy pamiętać, że przyczyna może leżeć po stronie samca. Dlatego zawsze powinno się zbadać również kocura, w szczególności gdy zdrowa kotka o prawidłowym cyklu płciowym nie zachodzi w ciążę lub gdy kilka kotek krytych tym samym samcem jest niepłodnych (tzw. pustych).

Do niedawna bardzo mało uwagi poświęcano zaburzeniom rozrodu kocurów. Dobitnie świadczy o tym chociażby fakt, że w literaturze naukowej dostępny jest tylko jeden oryginalny artykuł na ten temat (1). W ostatnich latach jednak temat niepłodności samców zaczął budzić coraz większe zainteresowanie. Rozpoznawanie przyczyn zaburzeń rozrodu samca nie jest procesem łatwym, gdyż często może być ich wiele, a niejednokrotnie jedynym objawem jest właśnie niemożność uzyskania miotu.

Z praktycznego punktu widzenia na początku procesu diagnostycznego pomocne jest ustalenie, na czym polega problem. Niepłodność kocurów należy bowiem rozpatrywać w dwóch aspektach:

1) niemożność zaplemnienia kotki (odbycia kopulacji i wprowadzenia nasienia do dróg rodnych samicy), czyli zaburzenia krycia – tzw. impotentia coeundi

2) niemożność zapłodnienia kotki (połączenia plemnika z komórką jajową) w przypadku złej jakości nasienia lub jego zupełnego braku – tzw. impotentia generandi.

W tej części artykułu skupimy się na pierwszym aspekcie.

Zaburzenia krycia

Według autorów francuskich (2) zaburzenia krycia (ze strony samca albo samicy) stanowią większość przypadków niepłodności kotów, co znajduje potwierdzenie w obserwacjach własnych autorów. Częściowo temat ten został omówiony w artykule dotyczącym niepłodności kotek [MW 9/2018 (10)]. W niniejszym artykule zostaną przedstawione przyczyny ze strony samca.

Problemy z kryciem mogą mieć najróżniejsze, często złożone podłoże. Praktycznie można jednak wyróżnić dwie sytuacje:

1) kocur w ogóle nie wykazuje zainteresowania kryciem (niskie libido lub jego brak)