MAGWET
ZALOGUJ
MAGWET
Prenumeruj
Odnów Subskrypcję
Prenumeruj
Czasopisma
Magazyn Weterynaryjny Weterynaria po Dyplomie
Praktyka
Kliniczna
Anestezjologia Behawioryzm Chirurgia Choroby wewnętrzne Choroby zakaźne Dermatologia Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka obrazowa Endokrynologia Farmakologia i toksykologia Gastroenterologia Geriatria Hematologia Kardiologia Laryngologia Nefrologia i Urologia Neurologia Okulistyka Onkologia Ortopedia Parazytologia Rehabilitacja Rozród Stany nagłe Stomatologia Żywienie
Gatunki
Małe zwierzęta Konie Przeżuwacze Świnie Ptaki Zwierzęta egzotyczne Zwierzęta dzikie
Zarządzanie
Praktyką
Prawo Psychologia Zarządzanie
Wydarzenia
Akademia po Dyplomie POLECAMY Multiforum Webinaria
Filmy
Sklep
Koszyk
0
ZALOGUJ
Zarejestruj
Zaloguj
Zarejestruj

BEZPŁATNY webinar "Telazjoza i dirofilariozy psów i kotów - czy są to egzotyczne choroby?" już 20.02! Zapisz się >

Koty Parazytologia Psy

Leki stosowane w zwalczaniu inwazji kleszczy i pcheł – przegląd wybranych substancji czynnych

09/03/2021

Parazytologia

Leki stosowane w zwalczaniu inwazji kleszczy i pcheł – przegląd wybranych substancji czynnych

lek. wet. Adam Wieczorek
dr n. med. lek. wet. Dawid Jańczak, specjalista weterynaryjnej diagnostyki laboratoryjnej

Laboratorium Weterynaryjne ANIMALLAB

Ektopasożyty bytujące na zwierzętach domowych mogą być wektorami chorób o etiologii zakaźnej bądź pasożytniczej. Są to zarówno choroby zwierząt, jak i zoonozy stanowiące zagrożenie dla zdrowia publicznego. Tłumaczy to, dlaczego tak ważnym wyzwaniem stojącym przed lekarzem weterynarii jest zwalczanie inwazji stawonogów pasożytujących na psach i kotach, takich jak kleszcze i pchły, oraz zapobieganie im. Celem artykułu jest przegląd wybranych substancji czynnych stosowanych w zwalczaniu ektopasożytów u małych zwierząt.

Wstęp

Najbardziej istotnymi ektopasożytami stanowiącymi zagrożenie dla zdrowia zwierząt i ludzi są kleszcze. W Polsce z punktu widzenia medycyny i weterynarii najważniejsze są kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) oraz kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus). Mogą one żerować na wielu gatunkach ssaków oraz zostać zawleczone przez swoich żywicieli w miejsca teoretycznie dla nich niedostępne, jak domy czy ogrody. Szczególnym zagrożeniem są miejsca ich endemicznego występowania. Wśród odkleszczowych chorób psów na uwagę zasługują babeszjoza, anaplazmoza (ryc. 1) czy erlichioza. U ludzi kleszcze przyczyniają się do zachorowań na boreliozę oraz odkleszczowe zapalenie mózgu (1). Pchły z rodzaju Ctenocephalides (ryc. 2a, b) są pasożytami ssaków mięsożernych, kopytnych, gryzoni, zajęczaków, szczerbaków, a także ssaków naczelnych. Jednocześnie stanowią wektory niebezpiecznych czynników bakteryjnych, w tym Mycoplasma spp., Rickettsia spp., Yersinia pestis, oraz pasożytniczych – tasiemca psiego (Dipylidium caninum) oraz nicienia Dipetalonema (syn. Acanthocheilonema) reconditum (2).

 

Fipronil

Fipronil to pochodna fenylpirazolu, insektycyd II generacji (3). W temperaturze pokojowej jest związkiem stabilnym chemicznie, średnio rozpuszczalnym w wodzie oraz dobrze rozpuszczającym się w związkach organicznych. W preparatach weterynaryjnych najczęściej występuje pod postacią kropli w formulacji spot-on do stosowania bezpośrednio na skórę zwierzęcia. Mechanizm owadobójczego/roztoczobójczego działania fipronilu polega na blokowaniu pre- oraz postsynaptycznego przepływu jonów chlorkowych przez błony komórkowe poprzez oddziaływanie na receptory GABA (receptor wiążący kwas γ-aminomasłowy, receptor hamujący). Otwarcie kanałów chlorkowych prowadzi do niekontrolowanego przepływu jonów Cl- do wnętrza komórki i hiperpolaryzacji błony komórkowej układu nerwowego stawonogów, a w efekcie ich śmierci. Fipronil wykazuje znacznie słabsze powinowactwo do receptorów GABA kręgowców, co czyni go selektywnie toksycznym/bójczym dla pcheł i kleszczy (4). Mimo że jest dobrze rozpuszczalny w tłuszczach, słabo przenika przez skórę. Po podaniu spot-on gromadzi się na łodydze włosa, w warstwie rogowej naskórka oraz gruczołach łojowych (5). Fipronil może powodować skórne reakcje nadwrażliwości objawiające się zaczerwienieniem, świądem, podrażnieniem oraz wyłysieniem w miejscu podania.

Artykuł dostępny tylko dla zalogowanych użytkowników

Zaloguj się

Nie masz konta na Magwet? Załóż konto
Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

S-metopren

S-metopren powoduje zaburzenie cyklu dojrzewania owadów, co skutkuje śmiercią niedojrzałych stadiów rozwojowych i uniemożliwia rozmnażanie. Jest powszechnie używany w zwalczaniu inwazji komarów, a także [...]

Propoksur

Propoksur, czyli N-metylokarbaminian izopropoksyfenylu, to insektycyd z grupy karbaminianów, hamujący aktywność acetylocholinoesterazy. Zwiększenie jej stężenia w złączach nerwowo-mięśniowych prowadzi najpierw do wzrostu kurczliwości [...]

Imidaklopryd

Jest organicznym związkiem heterocyklicznym, mającym w swojej budowie pierścień pirydynowy i imidazolinowy, połączone mostkiem metylenowym. Budowa czyni go podobnym strukturalnie do cząsteczki nikotyny, [...]

Flumetryna

Należy do grupy syntetycznych pyretroidów, które zakłócają działanie kanałów sodowych błony komórkowej neuronu, upośledzając repolaryzację układu nerwowego bezkręgowców. Powoduje to osłabienie [...]

Permetryna

Jest insektycydem otrzymywanym ze złocienia dalmatyńskiego (Chrysanthemum cinerariaefolium). Permetryna jest składnikiem preparatów insektobójczych stosowanych w profilaktyce ektopasożytów u psów. Wykazuje silne działanie na [...]

Izoksazoliny

Izoksazoliny są nową grupą leków stosowanych przeciwko ektopasożytom. Na polskim rynku dostępne są pod postacią tabletek do rozgryzania i żucia dla psów [...]

Podsumowanie

Zwalczanie inwazji ektopasożytów oraz zapobieganie im stanowi ważny aspekt pracy lekarza weterynarii. Właściwa profilaktyka inwazji pasożytów zewnętrznych zapobiega chorobom wektorowym, będącym [...]

OSTATNIO DODANE
XV Kongres Akademia po Dyplomie dla lekarzy weterynarii już 18-19 marca 2023!
Kurs ZAMIEŃ TEORIĘ NA PRAKTYKĘ – start 30 stycznia!
Co wiesz o kaskadzie?
W łóżku z czworonogiem
Zima kleszczy się nie ima
POLECANE ARTYKUŁY
Farmakologia i toksykologia
Opioidowa farmakoterapia bólu okołooperacyjnego u psów i kotów
Onkologia
Ośmioletnia suka z nawrotowym krwiomoczem
Hematologia
Zależne od rasy zmiany w obrazie krwi u psów i kotów. Cz. II
Choroby zakaźne
Grzybice narządowe kotów – aktualne dane
Onkologia
Dziesięć najczęstszych nowotworów u psów w Polsce
Chirurgia
Rany u małych zwierząt. Cz. III. Czemu rana się nie goi
Dermatologia
Toczniowe zniekształcenie pazurów u psów jako rzadka forma tocznia – rozpoznawanie i leczenie
Parazytologia
Motyliczka mięśniowa – możliwości rozpoznawania nowego zagrożenia
NEWSLETTER
OBSERWUJ NAS NA
NASZE PUBLIKACJE
  • Magazyn Weterynaryjny
  • Zamów prenumeratę
  • Weterynaria po Dyplomie
  • Zamów prenumeratę
  • Czytaj on-line Magazyn Weterynaryjny
  • Czytaj on-line Weterynaria po Dyplomie
  • Filmy
  • Rada Programowa Magazynu Weterynaryjnego


AKADEMIA PO DYPLOMIE WETERYNARIA
  • Termin i miejsce
  • Program
  • Koszty uczestnictwa
  • Rejestracja online


POMOC
  • Polityka prywatnosci
  • Zadaj pytanie
  • Logowanie i rejestracja
  • Regulamin
  • Metody płatności
  • Regulamin publikowania prac
  • Filmy Pomoc
  • Kontakt


KONTAKT

Medical Tribune Polska Sp. z o.o.
ul. Powązkowska 44C
01-797 Warszawa
NIP: 521-008-60-45


801 044 415
+48 (22) 444 24 44
kontakt@magwet.pl
Nr konta: 13 1600 1068 0003 0102 0949 9001

Kontakt w sprawie reklam: magwet-reklama@medical-tribune.pl

Anuluj