Niektóre wady rozwojowe są dostrzegalne tuż po urodzeniu, inne zaś ujawniają się, gdy spowodują zaburzenia czynnościowe skutkujące wystąpieniem objawów klinicznych, co nieraz następuje dopiero po kilku tygodniach, miesiącach, a nawet latach. Widoczne wady morfologiczne mogą dotyczyć budowy poszczególnych partii ciała, dlatego w neonatologii weterynaryjnej zaleca się badanie odcinkowe uwzględniające możliwość istnienia różnych wad rozwojowych w danej okolicy.

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie niektórych zaburzeń obejmujących klatkę piersiową. Szczególną wadą jest rozszczep powłok, który najczęściej dotyczy ściany brzucha. Czasami może być jednak bardziej rozległy i sięgać także klatki piersiowej, powodując powstanie zaburzenia rozwojowego zwanego wynicowcem (schistosoma reflexum), co opisywano w publikacjach kazuistycznych (1, 26).

U ludzi i zwierząt spotyka się zaburzenia rozwojowe, które zmieniają naturalny kształt klatki piersiowej (ryc. 1). W części przypadków bywają one rozpoznawalne już w okresie noworodkowym, nieraz zaś dopiero po pewnym czasie w wyniku zaistnienia zaburzeń narządowych, które czasem mogą być pierwotną przyczyną nieprawidłowości rozwojowych, mających w takich przypadkach charakter wtórny. Z uwagi na złożony obraz zmian, a zwłaszcza ich następstw, te stany patologiczne są przedmiotem zainteresowania różnych gałęzi medycyny weterynaryjnej, w tym neonatologii, radiologii, kardiologii, pulmonologii i chirurgii. Wady te nie występują często, ich opisy znajdują się jednak zarówno w podręcznikach, jak i w artykułach klinicznych, w tym polskich (24), są także przedstawiane w Internecie przez hodowców. Należy je zatem uwzględniać podczas badania neonatologicznego, gdyż wczesne rozpoznanie daje szansę na wdrożenie odpowiedniego postępowania korygującego.

Płaska klatka piersiowa (flat chested syndrome)

Wada ta polega na grzbietowo-brzusznym spłaszczeniu klatki piersiowej (ryc. 2). Wydaje się, że pewien typ budowy, a mianowicie szeroka klatka piersiowa przy stosunkowo krótkich kończynach, sprzyja powstawaniu tego zaburzenia. Oprócz wrodzonego spłaszczenia klatki piersiowej do rozwoju wady może dojść krótko po urodzeniu, gdy noworodek przyjmuje wyłącznie pozycję brzuszną. Powoduje to, że w wyniku ciągłego kontaktu z podłożem miękki kościec ulega deformacji polegającej na zmniejszeniu wysokości klatki piersiowej z jej poszerzeniem. Chore zwierzę, położone na boku, natychmiast powraca do pozycji brzusznej, co pogłębia wadę. Może to skutkować różnego stopnia uciskiem na płuca i serce, w konsekwencji powodując objawy ze strony tych narządów. Często jednocześnie występują zaburzenia rozwojowe kończyn w postaci zespołu pływającego szczenięcia (swimming puppy syndrome). Z tego powodu obie wady bywają traktowane łącznie i określane właśnie tą nazwą, co przedstawiono niżej.