XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Parazytologia
Zachowania właścicieli w zakresie ochrony przeciwkleszczowej i profilaktyki chorób wektorowych
dr n. biol. Anna Borecka
Lekarze weterynarii oraz liczne stowarzyszenia specjalistów z zakresu weterynarii i parazytologii od lat prowadzą akcję edukacyjną na temat sposobów ochrony psów przed kleszczami. Pomimo to co roku znaczny odsetek zwierząt ulega zakażeniu patogenami przenoszonymi przez te pajęczaki, co u niektórych prowadzi do rozwoju chorób odkleszczowych. W celu określenia poziomu wiedzy właścicieli psów na temat profilaktyki przeciwkleszczowej oraz biologii kleszczy przeprowadzono anonimowe badania sondażowe wśród 201 właścicieli psów. Niniejszy artykuł prezentuje najnowsze wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez autorkę artykułu w kwietniu i maju 2020 roku.
Wstęp
W Polsce występuje 19 gatunków kleszczy (Nowak-Chmura i Siuda, 2012). Badania przeprowadzone w latach 2009-2016 przez Michalskiego (2017) na terenie Olsztyna, polegające na identyfikacji kleszczy zdjętych z psów będących pacjentami klinik weterynaryjnych, wykazały, że najczęstszymi gatunkami kleszczy pasożytujących na psach w naszym kraju są kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) – 60,14% zdjętych pasożytów, i kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus) – 39,71%. W naszym klimacie kleszcze są aktywne od wczesnej wiosny (koniec marca) do wczesnej zimy (początek grudnia), z dwoma szczytami aktywności (wiosennym i jesiennym) (Bartosik i wsp., 2011). Znane też są doniesienia mówiące o zimowej aktywności tych pasożytów na terenie Europy (Dautel i wsp., 2008). Choroby wywoływane kontaktem zwierząt z kleszczami mogą wynikać z ich zakażenia bakteriami, wirusami oraz pierwotniakami. Do głównych chorób odkleszczowych psów w Polsce należą: babeszjoza, erlichioza oraz borelioza. Ich podejrzenie mogą budzić m.in. takie objawy jak wysoka temperatura, rzadziej duszność, szybkie męczenie się, kulawizna lub nawet objawy nerwowe (Pacoń i Pacoń, 2017). Z tej przyczyny tak istotnym aspektem opieki nad psami jest systematyczne stosowanie ochrony przeciwko kleszczom, a w przypadku stwierdzenia obecności pasożytów przytwierdzonych do skóry zwierzęcia – ich umiejętne zdjęcie.
Cel badań
Celem badań sondażowych skierowanych do właścicieli psów było ustalenie, jaką stosują oni profilaktykę służącą ograniczeniu zachorowań czworonogów na choroby odkleszczowe. Dodatkowo autorka artykułu chciała zbadać poziom wiedzy właścicieli zwierząt na temat biologii kleszczy i określić, z jakich źródeł respondenci czerpią informacje dotyczące powyższych tematów.
Materiał i metody
Badania przeprowadzono na podstawie autorskiej ankiety stworzonej przy użyciu https://www.google.pl/intl/pl/forms, którą udostępniono za pomocą mediów społecznościowych od kwietnia do maja 2020 roku. Anonimowa ankieta składała się z 30 pytań – pię...