Koronawirusy należą do podrodziny Coronavirinae z rodziny Coronaviridae. Mają osłonkę oraz materiał genetyczny w postaci RNA. Nosicielami poszczególnych gatunków wirusa mogą być ssaki lub ptaki. Przykładami koronawirusów zwierzęcych są: koronawirus jelitowy psów (ang. enteral canine coronavirus – eCCoV), koronawirus oddechowy psów (respiratory canine coronavirus – rCCoV) oraz koronawirus kotów (feline coronavirus – FCoV), którego biotyp fipogenny wywołuje zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (feline infectious peritonitis – FIP).

Koronawirus wywołujący ostrą chorobę zakaźną układu oddechowego (COVID-19 – Coronavirus Disease 2019) jest nowym zarazkiem (SARS-CoV-2), który wcześ­niej nie został zidentyfikowany ani u ludzi, ani u zwierząt. Nowy wirus jest bardzo blisko spokrewniony z wirusem SARS-CoV-1, który na początku XXI wieku wywołał – głównie w Chinach – liczne ogniska ciężkiego ostrego zespołu oddechowego SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome). Prawdopodobnie źródłem SARS-CoV-2 są nietoperze. Wcześniejsze wirusy z podrodziny Coronavirinae, takie jak SARS-CoV-1 oraz zakażający ludzi poprzez wielbłądy MERS-CoV (Middle East Respiratory Syndrome), również wyewoluowały z wirusów krążących u nietoperzy (Li i wsp., 2005; Ithete i wsp., 2013). Nie udało się jeszcze ustalić, czy przeniesienie SARS-CoV-2 z nietoperzy na ludzi nastąpiło bezpośrednio, czy pośrednio przez żywiciela pośredniego, tę drugą hipotezę uważa się jednak za bardziej prawdopodobną (Margaret J. Hosie i wsp., 2019). Wiadomo, że wirus SARS-CoV-2 nie został przeniesiony od żadnego zwierzęcia towarzyszącego i nie ma związku z powszechnie występującym koronawirusem kotów (FCoV).

SARS-CoV-2 po raz pierwszy został wykryty u ludzi w chińskiej prowincji Wuhan (Wu i wsp., 2020; Zou i wsp., 2020) i szybko rozprzestrzenił się po świecie. Zaobserwowano także zakażenia u zwierząt, które prawdopodobnie zaraziły się od ludzi. Pojedyncze zakażenia kotów stwierdzono w Hong Kongu (Barrs i wsp., 2020), Szwajcarii (ProMED, 2020), Belgii (Garigliany i wsp., 2020), Wielkiej Brytanii (Hosie i wsp., 2020), we Francji (Sailleau i wsp., 2020), w Niemczech (ProMED, 2020), Hiszpanii (Ruiz-Arrondo i wsp., 2020), we Włoszech (Musso i wsp., 2020) oraz w USA (Newman i wsp., 2020). W czasie pisania tej pracy (styczeń 2021) OIE (Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt) odnotowała zakażenia SARS-CoV-2 u kotów również w Kanadzie, Brazylii, Grecji, Argentynie, Japonii, Chile oraz w Rosji. Także u psów stwierdzono je w Hong Kongu, USA, Niemczech, Japonii, Kanadzie, Brazylii, Argentynie oraz w Meksyku. Natomiast masowe zakażenia wystąpiły na fermach norek w wielu rejonach świata (m.in. w USA, Holandii, we Francji, w Hiszpanii, Danii, Szwecji, Grecji, Polsce, na Litwie oraz we Włoszech). W USA stwierdzono także zakażenia u dzikich norek. W ogrodach zoologicznych wystąpiły one u lwów w USA, Hiszpanii, Szwecji i w Estonii oraz u tygrysów w USA i Szwecji. Ponadto zakażenia odnotowano u pumy (Afryka Południowa), irbisa śnieżnego (USA) oraz fretek (Słowenia). Lista ta nie jest pełna i stale dochodzą nowe gatunki zwierząt, u których wykryto pojedyncze przypadki zakażeń SARS-CoV-2.