Szalejąca na świecie pandemia COVID-19, wywołana przez koronawirus SARS-CoV-2, jest klasyczną zoonozą. Źródłem i najważniejszym rezerwuarem wirusa SARS-CoV-2 są nietoperze podkowcowate (Rhinolophus spp.), a gospodarzem pośrednim jest najprawdopodobniej łuskowiec malajski (Manis javanica), z którego wirus przeskoczył na człowieka (12) i zaczął szerzyć się wśród ludzi.

Przekroczenie bariery międzygatunkowej i adaptacja do organizmu człowieka stały się możliwe dzięki mutacjom i rekombinacjom genetycznym wirusa oraz obecności receptora ACE2 (konwertaza angiotensyny-2) dla glikoproteiny S kolca wirusa na wrażliwych na zakażenie komórkach człowieka. Obecność tego receptora wiążącego glikoproteinę kolca SARS-CoV-2 u wielu gatunków zwierząt hodowlanych i dzikich nie tylko przemawia za możliwością zakażenia i zachorowania na COVID-19, ale też rodzi pytanie o źródło zakażenia się zwierząt (6). Wrażliwe na zakażenie są norki hodowlane i fretki, świnie, bydło, jelenie wirginijskie, króliki, szopy, chomiki, małpy makaki (Macacus rhesus i M. cynomolgus), chińskie ryjówki, nornice, szczury leśne, jenoty, skunksy, lisy rude, tygrysy i lwy oraz psy i koty.

U zwierząt COVID-19 jest odwrotną zoonozą (antropozoonozą), ponieważ zwierzęta zakażają się wirusem SARS-CoV-2 od ludzi i dopiero potem zakażenie szerzy się wśród zwierząt. W adaptacji wirusa do nowych gospodarzy uczestniczą mechanizmy genetyczne podobne do zaangażowanych w przypadku infekcji człowieka przez SARS-CoV-2. Wpływają one zarówno na wiązanie wirusa z komórkami nowego gospodarza, jak i na jego namnożenie (11). Istnieje obawa, że zakażone zwierzęta, szczególnie dzikie, mogą stanowić nowy rezerwuar wirusa, z którego rozwinie się nowa epidemia lub pandemia. W epidemiologii COVID-19 pewną rolę odgrywają psy i koty, które ze względu na swoje antropogenicznie zmodyfikowane zachowanie są najczęściej eksponowane na zakażenie od człowieka (2).

Epidemiologia

Występują zakażenia psów i kotów wirusem SARS-CoV-2, przy czym źródłem zakażenia jest człowiek (8). Możliwość transferu wirusa potwierdzono w Hongkongu, gdzie w lutym 2020 r. przypadki COVID-19 zdiagnozowano u psów, a w marcu stwierdzono zakażenie...

Patogeneza

Wrotami zakażenia jest nabłonek jamy nosowej i górnych odcinków przewodu pokarmowego. Glikoproteina S kolca wirusa jest receptorem, który wiąże wirus z receptorem ACE2 komórki gospodarza. Wirus namnaża się w komórkach wielu narządów – występuje w ...