XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Okulistyka
Przegląd wybranych chorób rogówki u psów i kotów. Cz. I
lek. wet. Marta Misiak, specjalista chorób psów i kotów1
lek. wet. Jacek Garncarz, ESE ECVO2
Choroby rogówki należą do najczęstszych chorób okulistycznych. Wiele z nich, choć stanowią odrębne jednostki chorobowe, może przybierać podobny obraz kliniczny. Do ustalenia rozpoznania oraz celowanego leczenia niezbędne jest przeprowadzenie diagnostyki różnicowej. Poniższy artykuł ma na celu ułatwienie tego procesu lekarzom praktykom.
Rogówka wraz z twardówką tworzy błonę włóknistą gałki ocznej. Jest najbardziej zewnętrzną strukturą oka, przez co narażona jest na działanie czynników zewnętrznych, w tym na urazy. Rasy krótkoczaszkowe są bardziej predysponowane do chorób tej struktury. Wynika to z budowy głowy ras brachycefalicznych, zbyt dużej gałki ocznej w stosunku do płytkiego oczodołu oraz układu powiek.
Najważniejszą cechą rogówki jest przezierność, dzięki której światło przenika przez nią aż do siatkówki. Jest to możliwe, ponieważ fizjologicznie struktura ta nie ma naczyń krwionośnych oraz komórek barwnikowych, nie zachodzą w niej także procesy rogowacenia. Dodatkowo charakteryzuje się gładką powierzchnią z regularnym układem włókien kolagenowych oraz stosunkowo niewielkim zagęszczeniem komórek. Każde zachwianie równowagi w rogówce może doprowadzić do częściowej lub całkowitej utraty jej przezierności, a co za tym idzie upośledzić proces widzenia. Rogówka ma budowę czterowarstwową. Od strony zewnętrznej składa się z nabłonka przedniego z błoną podstawną, zrębu (stanowiącego 90% grubości rogówki), blaszki granicznej (tzw. błony Descemeta) oraz śródbłonka.
Do chorób, jakie możemy obserwować w tej strukturze, należą owrzodzenie rogówki i zapalenie barwnikowe rogówki.
Owrzodzenie rogówki
Owrzodzenie rogówki definiowane jest jako odsłonięcie struktur znajdujących się pod nabłonkiem, sięgające (w zależności od głębokości owrzodzenia) do zrębu lub błony Descemeta. W przypadku wrzodów rogówki najczęstszą przyczyną wizyty w gabinecie lekarskim są takie objawy jak:
- ból (efekt pobudzenia zakończeń nerwowych odsłoniętych w wyniku owrzodzenia) przejawiający się wzmożonym zainteresowaniem okolicą gałki ocznej przez zwierzę (ocieranie kończyną lub o przedmioty)
- łzotok
- zmiana zabarwienia rogówki (często opisywana jako niebieskie, białe lub czerwone oko).
Przy podejrzeniu owrzodzenia rogówki należy znieczulić oko. Najpowszechniej stosowanym środkiem miejscowo znieczulającym jest proksymetakaina (Alcaine). Następnie dokładnie oczyszczamy worek spojówkowy z wydzielin oraz stosujemy barwnik okulistycz...
Uwzględniając czas gojenia, możemy wyróżnić:
1. Wrzody proste, które ulegają wygojeniu w ciągu siedmiu dni.