Zapalenie trzustki jest najczęstszą zmianą dotyczącą części zewnątrzwydzielniczej trzustki u psów i kotów. Ostra forma choroby wydaje się częstsza u psów, podczas gdy przebieg przewlekły częściej występuje u kotów (28). Chociaż przewlekłe zapalenie trzustki (pzt) ma subtelniejszy obraz kliniczny, ciężkie powikłania i choroby współistniejące mogą upośledzać komfort i długość życia zwierząt. Rozpoznanie pzt jest wyzwaniem dla lekarza weterynarii, ponieważ choroba ma często przebieg bezobjawowy lub związana jest z nieznacznymi, nieswoistymi objawami klinicznymi i nieprawidłowościami badań laboratoryjnych. Dlatego wiele przypadków pzt u psów i kotów pozostaje nieodkrytych.

Zapalenie trzustki u psów i kotów dzieli się na formę ostrą (ozt) i przewlekłą (pzt). Podział ten oparty jest na występowaniu (przy pzt) lub braku (przy ozt) ciągłych zmian histopatologicznych – zwłóknienia, zaniku komórek pęcherzykowych trzustki. Postępujące zapalenie trzustki prowadzi do stałego uszkadzania struktur narządu, które może być podstawą nieodwracalnej utraty czynności zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej (16, 29, 39).

W zależności od stanu ogólnego pacjenta pzt klasyfikowane jest jako choroba o przebiegu łagodnym, średnio ciężkim lub ciężkim oraz jako śmiertelna lub nie (20, 38). Obraz kliniczny (poza przebiegiem ciężkim) może uniemożliwić stwierdzenie, czy mamy do czynienia z ostrym, czy przewlekłym procesem. Klinicznie nie jest możliwe odróżnienie łagodnego w przebiegu zaostrzenia procesu przewlekłego i procesu ostrego o przebiegu lekkim (30). Jedyną metodą różnicowania tych stanów jest badanie histopatologiczne.

Ostre zapalenie trzustki to martwica komórek pęcherzykowych trzustki z miernym włóknieniem. Znaczne zwłóknienie to cecha procesu przewlekłego, chociaż u kotów może mu towarzyszyć także martwica komórek pęcherzykowych (7, 9, 12, 17, 39). Przy ostrym zapaleniu trzustki występuje naciek neutrofili (ropne zapalenie trzustki) i limfocytów (zapalenie limfocytarne) z obrzękiem, martwicą komórek pęcherzykowych i okołotrzustkowej tkanki tłuszczowej. Przewlekłe (nieropne) zapalenie to postępujące włóknienie, zanik komórek pęcherzykowych, naciek – głównie limfocytów, plazmocytów i makrofagów (17, 34).

Mimo że brak jest precyzyjnych danych dotyczących występowania pzt u psów i kotów, w oparciu o badania sekcyjne można mówić o 34-52% populacji psów i 67% kotów (40). Wcześniej uważano, że główną przyczyną zapalenia trzustki u psów jest dieta wysok...

Zwraca się uwagę na możliwe wrodzone predyspozycje do pancreatitis. U ludzi choroba wrodzona może być związana z mutacją genu SPINK 1 (inhibitora proteazy serynowej Kazal-1), który koduje wydzielniczy inhibitor trypsyny trzustkowej (PTSI). PTSI je...