Choroby dróg żółciowych stanowią realny problem wśród zwierząt towarzyszących. Niestety wciąż dysponujemy zbyt małą ilością danych, aby dokładnie oszacować częstotliwość ich występowania. Z doświadczeń autorki wynika jednak, że w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu spotykane są one stosunkowo często. Zaburzenia dróg żółciowych mogą występować samodzielnie lub wchodzić w skład zespołów chorobowych. Często obserwujemy je u kotów z tzw. triaditis. Jest to zespół chorobowy obejmujący trzy jednostki – zapalenie dróg żółciowych, zapalenie trzustki oraz tzw. nieswoiste zapalenie jelit (IBD, inflammatory bowel disease). Nadal mamy zbyt małą wiedzę na temat tych zaburzeń, w związku z tym nie wiemy dokładnie, jak je leczyć. Niniejszy artykuł stanowi przegląd wybranych chorób dróg żółciowych, ze szczególnym uwzględnieniem chorób kotów.

Anatomia

Najmniejsze kanaliki żółciowe są to szczelnie odgrodzone przestrzenie między hepatocytami. Żółć, wydzielana przez hepatocyty właśnie do tych przestrzeni, spływa następnie do większych przewodów wątrobowych, które łączą się w jeden przewód wątrobowy uchodzący do przewodu pęcherzykowego. Ten z kolei kontaktuje się z pęcherzykiem żółciowym, ale też z przewodem żółciowym wspólnym, uchodzącym na brodawce dwunastnicy. Pęcherzyk żółciowy ma za zadanie magazynowanie i zagęszczanie żółci. Warto zwrócić uwagę na różnice w budowie anatomicznej między psami i kotami. Zarówno u ludzi, jak i u kotów przewód trzustkowy łączy się z przewodem żółciowym wspólnym i razem uchodzą do dwunastnicy. U psów oba te przewody uchodzą w różnych miejscach. Uważa się, że może to tłumaczyć częstsze występowanie chorób dróg żółciowych u kotów.

Choroby dróg żółciowych

Wrodzona torbielowata choroba wątroby. W medycynie człowieka istnieje podział tych zaburzeń według ich morfologii i dziedziczenia, który znajduje zastosowanie również w medycynie weterynaryjnej.

1. Autosomalna recesywna wielotorbielowatość nerek (ARPKD, ang. autosomal recessive polycystic kidney disease) lub typ dziecięcy wielotorbielowatości wątroby. Jest chorobą genetyczną, która charakteryzuje się obecnością stale rosnących torbieli na nerkach oraz wątrobie. W jej przebiegu obserwujemy znaczne włóknienie przestrzeni okołowrotnych w wątrobie i międzyzrazikowych nerek. Zmiany prowadzą do niewydolności tych narządów oraz nadciśnienia wrotnego z wodobrzuszem. U ludzi występują też żylaki przełyku, torbiele trzustki, obserwuje się powiększenie śledziony. Objawy chorobowe ujawniają się najczęściej w życiu płodowym lub w wieku dziecięcym.