BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Diagnostyka obrazowa
Pozycjonowanie pacjenta do podstawowych projekcji radiologicznych – uwagi praktyczne
lek. wet. Justyna Abako
lek. wet. Angelika Tobolska
lek. wet. Korina Michalska
tech. wet. Magdalena Jałyńska
dr n. wet. Joanna Bajon
Podczas wykonywania badań radiologicznych istotna jest jakość obrazu, który lekarz chce uzyskać w celu ustalenia rozpoznania. Właściwe ułożenie pacjenta do poszczególnych projekcji jest kluczowe, aby to osiągnąć. Obrazowane części ciała obejmują głowę, kręgosłup, klatkę piersiową, jamę brzuszną oraz kończynę piersiową i miedniczną. Dla każdego z tych obszarów wymagana jest odpowiednio dostosowana projekcja, a wiedza na temat właściwego ułożenia zwierzęcia jest niezbędna.
Wstęp
Kluczową kwestią w badaniu RTG jest jakość radiogramu, tak aby obraz był wyraźny, nieprześwietlony i diagnostyczny. Przy wykonywaniu zdjęć RTG bierzemy pod uwagę nie tylko właściwy dobór parametrów technicznych, ale także odpowiednią projekcję, a co za tym idzie, prawidłowe pozycjonowanie pacjenta.
Przed wykonaniem zdjęcia należy przede wszystkim rozważyć, czy badanie wymaga sedacji lub znieczulenia ogólnego. Istotne jest w tym wypadku określenie ewentualnych chorób współistniejących, które mogą wykluczyć podanie anestetyków. Sedacja daje możliwość ułożenia pacjenta w dowolnej pozycji, bez konieczności podtrzymywania go w trakcie badania przez dodatkową osobę. Zmniejsza to stres zwierzęcia oraz narażenie właściciela zwierzęcia na promieniowanie jonizujące. Ponadto sedacja umożliwia ułożenie kończyn w pozycji, która dla przytomnego pacjenta może być niekomfortowa, na przykład ze względu na bolesność badanej kończyny.
Pacjent pourazowy, na przykład ze złamaniem, ze względu na występujący ból wymaga podania anestetyków. Wskazane jest również podanie leków znieczulających do niektórych badań profilaktycznych, między innymi przy rozpoznawaniu dysplazji stawów biodrowych u młodych psów. Natomiast na przykład zdjęcia klatki piersiowej przy badaniu kardiologicznym nie wymagają znieczulenia, a jedynie odpowiedniego przytrzymania pacjenta. Pomocne przy pożądanym ułożeniu zwierzęcia są specjalne rynienki, pasy lub worki z piaskiem. Jeżeli przy zdjęciu wymagana jest obecność personelu pomocniczego, każda osoba powinna mieć na sobie ołowiany fartuch, kołnierz zakrywający tarczycę oraz rękawice ochronne.
Pozycjonowanie do obrazowania głowy
Wykonywanie zdjęć rentgenowskich głowy jest jednym z trudniejszych obszarów pozycjonowania pacjenta. Związane jest to z różnicami anatomicznymi w obrębie gatunków oraz ras, a także z uwidacznianiem wielu struktur na jednym obrazie. Ustalenie prawidłowej pozycji przy badaniu utrudniają wielkość i kształt głowy, w związku z tym u poszczególnych gatunków i ras nie są możliwe wszystkie pozycje. Zalecane są trzy podstawowe projekcje – boczna, brzuszno-grzbietowa i grzbietowo-brzuszna. Do wykonania zdjęć rentgenowskich głowy zaleca się stosowanie sedacji pacjenta. W większości projekcji kończyny piersiowe i miedniczne są ułożone w pozycji naturalnej.