Dermatologia
Otitis externa w gabinecie praktyka.
Cz. II. Co należy wiedzieć?
lek. wet. Joanna Bubak1
lek. wet. Marta Miszczak2
Agnieszka Wieczorek3
Kamil Pluskota3
Nieodłącznym elementem diagnostyki zapaleń zewnętrznego przewodu słuchowego, poza opisanym w pierwszej części artykułu (MW 9/2023) badaniem makroskopowym, otoskopowym oraz cytologicznym, jest badanie bakteriologiczne.
Wstęp
W pierwszej części cyklu omówiono najważniejsze zagadnienia związane z zapaleniem przewodów słuchowych (definicję oraz podział zapalenia, diagnostykę różnicową, badanie makroskopowe, otoskopowe i cytologiczne). W przypadkach powikłanych lub niepoddających się leczeniu konieczne jest pogłębienie diagnostyki o badania krwi, które mogą wykazać ogólnoustrojową chorobę pierwotną, na przykład niedoczynność tarczycy. Niejednokrotnie konieczne jest badanie mikrobiologiczne oraz leczenie według jego wyników.
Badanie bakteriologiczne
Fizjologicznie w zewnętrznym przewodzie słuchowym zdrowych zwierząt występuje wiele rodzajów bakterii, w tym Staphylococcus spp. oraz Bacillus spp. (5). Natomiast w przebiegu zapalenia najczęściej izolowanymi bakteriami są m.in. także Staphylococcus spp. (ryc. 1) oraz drobnoustroje z rodzajów Pseudomonas, Proteus, Enterococcus, Streptococcus i Corynebacterium (3, 24). Oprócz bakterii w zewnętrznym przewodzie słuchowym często obecne są również drożdżaki Malassezia pachydermatis (3, 24). Rzadziej izolowane są inne, liczne rodzaje bakterii i grzybów (24, 15, 5). Przeważnie jednak podczas otitis externa dochodzi do zaburzenia składu mikrobioty przewodu słuchowego, polegającego na zmniejszeniu różnorodności bakterii i zdecydowanej dominacji jednego ich rodzaju (15).
Ziarniaki i pałeczki widoczne w obrazie cytologicznym stanowią wskazanie do wykonania posiewu mikrobiologicznego. Warto jednak wykonać go nawet wtedy, gdy nie ma ich w polu widzenia (23). Innym wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki bakteriologicznej jest brak skuteczności dotychczasowego leczenia oraz podejrzenie zapalenia ucha środkowego (w takim wypadku do badań kierujemy popłuczyny zamiast wymazu, pod warunkiem że błona bębenkowa jest nienaruszona) (23).
Ważnym elementem diagnostyki jest oznaczenie lekowrażliwości drobnoustrojów (29). Wyhodowane izolaty bakteryjne oznaczane są jako wrażliwe (S – susceptible), średnio oporne (I – intermediate) albo oporne (R – resistant) na dany lek (lub grupę lek...
