Zmysł słuchu pełni jedną z kluczowych ról w funkcjonowaniu wielu gatunków zwierząt. Pozwala między innymi na porozumiewanie się z innymi osobnikami, prawidłowy rozwój behawioralny, a także na unikanie zagrożeń, takich jak pojazdy mechaniczne lub drapieżniki. Utrata albo częściowe upośledzenie słuchu stanowią przeszkodę w prawidłowej percepcji otoczenia oraz mogą być przyczyną zagrożenia dla zdrowia i życia zwierzęcia.

Wrodzona głuchota czuciowo-nerwowa (congenital sensorineural deafness, CSD) występująca u białych kotów często wiązana jest z niebieską barwą tęczówek, spotykana jest jednak także u kotów mających inny kolor oczu. Pomimo wielu badań naukowych dotyczących przyczyn CSD dotychczas nie udało się jednoznacznie opisać mechanizmów dziedziczenia tej jednostki chorobowej u kotów. Jedyną metodą badania pozwalającą na obiektywną ocenę stanu słuchu u tego gatunku jest badanie z wykorzystaniem słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu (Brainstem Auditory Evoked Responses, BAER).

Przyczyny głuchoty czuciowo-nerwowej

Wrodzona głuchota czuciowo-nerwowa jest jednostką chorobową, która może rozwinąć się zarówno podczas życia płodowego, jak i w ciągu pierwszego miesiąca życia (1, 2). Występowanie CSD u białych kotów mających niebieskie tęczówki jest powszechnie opisywanym zjawiskiem fenotypowym (2, 3). Nie wszystkie białe koty o niebieskich tęczówkach są obciążone CSD, choroba ta może też pojawić się u kotów mających inny kolor tęczówek (4, 5).

CSD występuje u kotów z genem białego umaszczenia (W), który odpowiada nie tylko za biały kolor włosów, ale również determinuje barwę tęczówek oraz obecność melanocytów w uchu wewnętrznym (1, 6). Gen ten wpływa zatem na wiele cech jednocześnie, dzięki czemu udało się powiązać jego obecność z rozwojem linii melanocytarnych już w życiu embrionalnym kotów. Podczas życia płodowego melanocyty można podzielić na dwie linie – subpopulację skórną, której melanocyty trafiają do skóry właściwej, oraz subpopulację tzw. nieskórną, z której melanocyty kierowane są do tęczówki oraz prążka naczyniowego w uchu wewnętrznym (1, 7). Mechanizmy dziedziczenia pozostają niejasne, zakłada się jednak, że skórne melanocyty odpowiedzialne za kolor skóry oraz włosów są wrażliwe na sygnalizację genu, podczas gdy melanocyty należące do linii nieskórnej charakteryzują się słabszą odpowiedzią na stymulację pochodzącą z genu białego umaszczenia (W). Dlatego nie u wszystkich białych kotów z niebieskimi tęczówkami występuje głuchota, a z drugiej strony może być ona obecna u kotów mających inny kolor tęczówek (1, 2).