Choroby zakaźne
Postępowanie kliniczne w przypadkach hemoplazmozy u kotów
dr hab. Karolina Bierowiec1
Weronika Białczyk2
Julia Andruszkiewicz2
Bakterie hemotropowe z rodzaju Mycoplasma występują u kotów na całym świecie. Zakażenia te powodują niedokrwistość kotów o różnym stopniu nasilenia, przy czym często zakażenie jest bezobjawowe. Choć droga szerzenia się bakterii nie została jednoznacznie potwierdzona, podejrzewa się, że czynnik zakaźny przenoszony jest najczęściej przez ektopasożyty lub w czasie walk pomiędzy zwierzętami. Celem pracy jest przedstawienie postępowania klinicznego w przypadkach podejrzenia i potwierdzenia hemoplazmozy u kotów.
Wstęp
Mykoplazmy hemotropowe (tzw. hemoplazmy) to Gram-ujemne bakterie należące do rodzaju Mycoplasma, będące bezwzględnymi pasożytami bytującymi na powierzchni erytrocytów (4, 6, 13, 16, 22). Gatunkiem mykoplazm o największym znaczeniu klinicznym u kotów jest M. haemofelis, a rola pozostałych (Candidatus M. haemominutum oraz Candidatus M. turicensis) pozostaje mniej znana (3, 13). Wymienione zarazki są szeroko rozpowszechnione u kotów na świecie, a ich występowanie jest skorelowane z położeniem geograficznym (16, 17, 22).
W Polsce nie ma dokładnych danych ukazujących częstość występowania tych zakażeń, natomiast w innych państwach zakażonych jest od 0,5 do 35,6% kotów, co jest zależne od badanej populacji oraz gatunku bakterii. Szczegółowe informacje dotyczące prewalencji poszczególnych gatunków mykoplazm hemotropowych w krajach europejskich zostały przedstawione w tab. I.
Choć dokładna droga szerzenia się tego zakażenia pozostaje nieznana, uważa się, że dochodzi do niej w wyniku kontaktu z zakażoną krwią (transfuzje, za pośrednictwem komarów, kleszczy) (13). Dodatkowo podejrzewa się również udział walk między zwierzętami w przenoszeniu zakażenia (17, 18, 23). Wskazuje na to fakt, że zakażenia najczęściej notuje się u niekastrowanych samców po osiągnięciu dojrzałości płciowej (22). Ponadto w niektórych badaniach wykazano obecność bakteryjnego DNA w ślinie i pazurach zakażonych zwierząt (17, 23). Z kolei Sykes i wsp. (2010) zaprezentowali odmienny pogląd, sugerując, że to stres związany z zachowaniami agresywnymi między osobnikami powoduje obniżenie odporności zwierzęcia i reaktywację już wcześniej obecnego zakażenia bezobjawowego (17).
Wspomniane wcześniej gatunki bakterii hemotropowych różnią się chorobotwórczością (22). Niektóre izolaty M. haemofelis mogą prowadzić do niedokrwistości hemolitycznej, a inne – Candidatus M. haemominutum i Candidatus M. turicensis – mają charakter...
U kotów obserwuje się gatunkową wrażliwość na rozwój niedokrwistości ze względu na krótki czas życia erytrocytów (kot – od 65 do 76 dni, pies – od 110 do 120 dni) oraz stosunkowo mniejszą objętość krwi w porównaniu z innymi zwierzętami (kot – 60 m...