Temat numeru: urologia
Diagnostyka ultrasonograficzna nerek i moczowodów. Zalety i wady metody
dr n. wet. Anna Kosiec-Tworus
Badanie ultrasonograficzne nerek jest najważniejszą metodą diagnostyczną w ocenie chorób układu moczowego. Powinno być zawsze przeprowadzone w przypadku bólu w okolicy nerek, w zaburzeniu oddawania moczu, krwiomoczu lub bezmoczu, w zakażeniach dróg moczowych, w chorobach miąższowych nerek czy podejrzeniu kamicy nerkowej. Badanie to wykonuje się również podczas biopsji nerki i jest metodą pozwalającą na obserwowanie efektów leczenia w chorobach nerek. Jak każda metoda diagnostyczna ma wiele zalet, ale również wiele ograniczeń.
Summary
Diagnostic ultrasound of the kidneys and ureters. Advantages and disadvantages of the method
The renal ultrasound is a noninvasive diagnostic exam that produces images which are used to assess the size, shape, and location of the kidneys. Renal sonography is useful in the patient presenting with decreased urinary output or anuria, acute renal failure or pyelonephritis because it helps diagnose renal parenchymal conditions such as inflammation, cysts, nodules or masses. It can determine the presence of pyelectasia, hydronephrosis, renal colic and retroperitoneal fluid. The use of ultrasonography is strongly advised when urinary system disease is suspected.
Key words: kidney, diagnostic ultrasound, dog, cat, ureter
Zalety
Badanie ultrasonograficzne dostarcza informacji na temat morfologii nerek i ich unaczynienia. Wykrywa różne zmiany zarówno w obrębie miąższu, jak i miedniczek nerkowych. Umożliwia określenie stosunków anatomicznych z otaczającymi tkankami i narządami.
Ograniczenia
Metoda ta ma ograniczoną przydatność w rozpoznawaniu chorób moczowodów oraz małych zmian ogniskowych w nerkach. Nie daje możliwości wykluczenia kamicy nerek ani ustalenia dokładnej liczby kamieni. Jest również metodą niewystarczającą w ocenie stopnia zaawansowania chorób miąższu nerek, zarówno w przypadku wad wrodzonych, jak i nabytych chorób przewlekłych.
Prawidłowy obraz nerek
Nerki są parzystym narządem położonym poza jamą otrzewnej (zaotrzewnowo), po obu stronach kręgosłupa lędźwiowego. Każda z nerek zbudowana jest z części wewnętrznej, zwanej rdzeniem, oraz części zewnętrznej, zwanej korą. W obrazie ultrasonograficznym prawidłowy obraz nerek składa się z trzech wyróżniających się obszarów. Pierwszym jest hiperechogeniczne echo centralne nerki, w którego skład wchodzi miedniczka nerkowa wraz z tkankami okołomiedniczkowymi (tkanka tłuszczowa, naczynia krwionośne i chłonne), następnie widoczny jest obszar hipoechogeniczny otaczający miedniczkę, odpowiadający rdzeniowi nerki, oraz zewnętrznie obszar o wyższej echogeniczności niż rdzeń, ale niższej niż echo centralne, będący korą nerki (1).