Małe zwierzęta
Specyfika rasowa zaburzeń w rozrodzie psów. Cz. I
lek. wet. Małgorzata Małecka
lek. wet. Olga Rodak
lek. wet. Anna Sobieszczańska
prof. dr hab. Wojciech Niżański
Specyfika rasowa zaburzeń w rozrodzie psów jest godnym uwagi tematem w praktyce weterynaryjnej. Niniejszy artykuł jest przeglądem dotychczas opublikowanego piśmiennictwa oraz obserwacji własnych na ten temat. Poruszone zagadnienia dotyczą zaburzeń w przebiegu cyklu jajnikowego, patologii ciąży i okresu okołoporodowego.
SUMMARY
Breed-specific canine reproductive disorders. Part 1
Breed-specific factors in canine reproductive disorders are an important topic that merits attention in the daily practice of veterinary medicine. However, associations of individual breeds with reproductive disorders are rarely described in publications. This article is a review of previously published literature and personal observation. The topics described include disorders of the ovarian cycle, pathology of pregnancy and the perinatal period and other genital diseases.
Key words: dog, breed, reproduction, ovarian cycle, pregnancy
Wstęp
Ze względu na jednostronną selekcję psów hodowlanych w oparciu o cechy fenotypowe, u tych zwierząt coraz częściej dochodzi do zaburzeń reprodukcyjnych. W przypadku niektórych ras specyfika anatomii jest tak krańcowo odległa od protoplasty psa domowego – wilka, że w przyszłości może to rzutować negatywnie na liczebność osobników tych ras i może okazać się, że pewne rasy będą zagrożone wyginięciem. Niniejsze opracowanie jest kompilacją dostępnych danych z piśmiennictwa, mającą służyć zobrazowaniu powiązań poszczególnych ras psów z zaburzeniami w rozrodzie.
Zaburzenia cyklu jajnikowego
Skracanie oraz wydłużanie okresów międzyrujowych
Suki charakteryzują się sezonowym rytmem cyklu płciowego, który jest wypadkową wydzielania hormonów podwzgórzowych, przysadkowych i gonadalnych oraz mechanizmów sprzężenia zwrotnego. U suk różnych ras obserwuje się zmienność gry hormonalnej, objawiającą się różną długością okresu międzyrujowego (tab. I) (63).
Skłonność do skracania odstępu między cieczkami obserwowano u ras: szpic miniaturowy, pudel (12), basset, cocker spaniel, owczarek niemiecki i rottweiler. U owczarków niemieckich średni okres międzyrujowy wynosi 5 miesięcy ± 28,5 dnia (58), natomiast u rottweilerów około 4,5 miesiąca (26).
Do ras charakteryzujących się wydłużeniem tego okresu zalicza się labradory, collie, greyhoundy i inne rasy psów wyścigowych (10, 24), takie jak charty afgańskie, które cechują się okresami międzyrujowymi wynoszącymi ponad 7 miesięcy (25).
Istnieją suki wykazujące jedną cieczkę rocznie. Dotyczy to rasy basenji, niektórych suk rasy chow chow, krzyżówek psa i wilka, jak wilczak czechosłowacki, oraz krzyżówek psa i innych gatunków dzikich psowatych, względnie tzw. ras pierwotnych, np. ...
